‘၁၉၆၂ ဇူလုိင္လ (၇)ရက္ အေရးအခင္း’

ေအာင္ေဝး
ဧၿပီ ၁၈၊ ၂ဝဝ၉

၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၇ ရက္ေန႔တြင္ ဒိုင္းနမိုက္ႏွင့္ ၿဖိဳခြဲခံခဲ့ရသည့္ သမိုင္း၀င္ ေက်ာင္းသားသမဂၢ အေဆာက္အဦ

၁၉၆၂ခုႏွစ္၊ မတ္လ(၂)ရက္ေန႔မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေနဝင္း စစ္တပ္က ပထစ အစုိးရ လက္ထဲကေန ဒုတိယအႀကိမ္ စစ္အာဏာ သိမ္းလိုက္တဲ့ အခါမွာေတာ့ ပါလီမန္ ဒီမုိကေရစီ စနစ္လည္း အၿပီးတိုင္ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းခဲ့ရပါေတာ့တယ္။

စစ္တပ္ဟာ ‘ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ’ နာမည္ခံၿပီး တုိင္းျပည္ကုိ ခ်ဳပ္ကိုင္လိုက္ပါၿပီ။ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီ အာဏာသိမ္းတာကုိ ေက်ာင္းသား သမဂၢ၊ တုိင္းရင္းသား အဖြဲ႔ တခ်ဳိ႔၊ လူငယ္ အဖြဲ႔ တခ်ဳိ႔နဲ႔ ဆရာႀကီး သခင္ကုိယ္ေတာ္မႈိင္း ဦးစီးတဲ့ ကမၻာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကြန္ဂရက္ (ျမန္မာႏုိင္ငံ) တုိ႔က အဓိက ဆန္႔က်င္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဝိဓူရ သခင္ ခ်စ္ေမာင္တို႔ရဲ႕ ပမညတ အဖြဲ႔ ကေတာ့ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီကုိ ေထာက္ခံ ႀကိဳဆုိခဲ့ၾကတာပါ။

ဗကသ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြ ၾကားမွာလည္း သေဘာထား ကြဲသြားပါတယ္၊ ဥကၠ႒ ကိုခင္ေမာင္အုန္းနဲ႔ EC (၄)ဦးက စစ္အာဏာ သိမ္းတဲ့ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီကုိ ေထာက္ခံလုိက္တယ္။ ဒုတိယဥကၠဌ ကုိုသက္၊ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး ကိုတင္ထြန္း၊ အမႈေဆာင္ ဘိုကေလး ကိုလွေရႊတို႔ EC (၆)ဦး ကေတာ့ စစ္အာဏာသိမ္းမႈကို ကန္႔ကြက္ ရႈတ္ခ်ခဲ့ၾကပါတယ္။

ဗကသ၊ တကသ၊ ရကသ ေက်ာင္းသား သမဂၢႀကီး (၃)ခု စုစည္းၿပီး ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီ စစ္အာဏာသိမ္းမႈကုိ အႀကီးအက်ယ္ ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပၾကပါတယ္။

အာဏာသိမ္း စစ္အစုိးရဟာ ေမလ က စၿပီး အေဆာင္ေန ေက်ာင္းသားမ်ားကို ခ်ဳပ္ကုိင္တဲ့ ေက်ာင္းေဆာင္ စည္းကမ္း (၂၂)ခ်က္ကို ထုတ္ျပန္လုိက္ပါတယ္။ တကၠသိုလ္ ေကာင္စီနဲ႔ ဗဟုိ ေက်ာင္းသားေဆာင္ ေကာ္မတီမွာ ပါဝင္ေနတဲ့ သမဂၢ ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို ထုတ္ပစ္လုိက္တယ္။ တကၠသုိလ္ရံုးက သမဂၢ ဝင္ေၾကး ေကာက္ခံေပးေနတာကို ရပ္ဆိုင္းခုိင္းလိုက္တယ္။

စစ္အစုိးရဟာ ေမလ (၁ဝ)ရက္ေန႔မွာ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏု အဓိပတိ အျဖစ္ ပါဝင္တဲ့ တကၠသုိလ္ ေကာင္စီ ပုဂၢိဳလ္ (၄ဝ) အဖြဲ႔ကို ဖ်က္သိမ္းလုိက္ၿပီး ေမလ (၁၇)ရက္ေန႔မွာ အဓိပတိအျဖစ္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ သန္းေဖ ဦးေဆာင္တဲ့ (၅) ဦး ေကာင္စီကုိ ဖြဲ႔စည္း လုိက္ပါတယ္။

ဇူလိုင္လ (၃) ရက္ေန႔ သမဂၢ အေဆာက္အအံု Union မွာ ေက်ာင္းသားထု အစည္းအေဝး ေခၚပါတယ္။ ဒီအစည္းအေဝးက ကေမာက္ကမ ပညာေရးစနစ္ ဖ်က္သိမ္းေရးနဲ႔ မတရားတဲ့ အေဆာင္ စည္းကမ္းေတြကို ဖ်က္သိမ္းေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုၾကပါတယ္။

ေနာက္တေန႔ ဇူလုိင္လ (၄) ရက္ေန႔မွာေတာ့ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီက ‘ျမန္မာ့ ဆိုရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ ပါတီ’ (မဆလ) ကုိ ဖြဲ႔စည္း ထူေထာင္ လုိက္ပါေတာ့တယ္။ ဇူလုိင္ (၆) ရက္ေန႔မွာ စစ္အစိုးရက တကၠသိုလ္ ဆီးနိတ္အဖြဲ႔ နဲ႔ ေက်ာင္းေဆာင္ ေကာ္မတီေတြကို သူတုိ႔ စိတ္တိုင္းက် ျပင္ဆင္ ဖြဲ႔စည္းလိုက္ျပန္ပါတယ္။

ဒီလို စစ္အုပ္စုရဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြကို ေက်ာင္းသား သမဂၢေတြက လက္မခံပါဘူး။ ၁၉၆၂ခုႏွစ္၊ ဇူလိႈင္(၇)ရက္ေန႔လည္ပုိင္းမွာ တကသ အစည္းအေဝး လုပ္ေတာ့ တကသ ဥကၠ႒ ကိုဗေဆြေလးက ‘အခု တက္လာတဲ့ ေတာ္လွန္ေရး အစုိးရဟာ ပညာေရးစနစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖိ႔ု မလုပ္ဘဲ တင္းက်ပ္တဲ့ စည္းကမ္းေတြ တဖက္သတ္ ထုတ္ျပန္လာတာဟာ မူအရ မမွန္ပါဘူး’ လုိ႔ အဖြင့္ မိန္႔ခြန္း ေျပာပါတယ္။

ၿပီးေတာ့ ေက်ာင္းသားေတြဟာ ေၾကြးေၾကာ္သံေတြ ေၾကြးေၾကာ္၊ နီရဲတဲ့ ခြပ္ေဒါင္း အလံေတြ လႊင့္ထူၿပီး ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ဝင္းထဲမွာ ဆႏၵျပၾကပါတယ္။ ဆႏၵျပပြဲ အၿပီးမွာေတာ့ ဗကသ ဥကၠဌ ကုိသက္က ‘ဒီတုိက္ပြဲအတြက္ အေကာင္းဆံုး လက္နက္ဟာ ေက်ာင္းသား ညီညြတ္ေရးပဲ၊ ေက်ာင္းသားထု ညီညြတ္ေရးကုိ မရမေန တည္ေဆာက္ၿပီး၊ ေက်ာင္းသား သမဂၢရဲ႕ ခြပ္ေဒါင္း ေအာင္လံ ေအာက္မွာ စုစည္း ညီညြတ္ၿပီး ဆက္လက္ တုိက္ပြဲဝင္သြားၾကပါစို႔’ လို႔ နိဂံုးခ်ဳပ္ မိန္႔ခြန္းေျပာခဲ့ပါတယ္။

ဆႏၵျပပဲြအၿပီး မြန္းလြဲ(၂)နာရီ ေလာက္မွာ စစ္ေထာက္လွမ္းေရးနဲ႔ ရဲ(၂ဝဝ)ေက်ာ္က ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြကို ဝင္ဆြဲပါေတာ့တယ္။ ေက်ာင္းသားထု ဘက္က မခံ မရပ္ႏုိင္ ျဖစ္ၿပီး တကသ မွာ တခဲနက္ ျပန္လည္ စုစည္းလုိက္ၾကပါတယ္။

ညေန(၄) နာရီေလာက္မွာ စစ္တပ္နဲ႔ အဓိကရုဏ္း ႏွိမ္နင္းေရး ရဲေတြ ေရာက္လာၿပီး မ်က္ရည္ယို ဗံုးေတြနဲ႔ အျပင္းအထန္ လူစုခြဲပါတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြက ေနာက္ဆုတ္မသြားပါဘူး။ ဆက္လက္ ဆႏၵျပ ေၾကြးေၾကာ္ေနၾကပါတယ္။

ညေန(၅)နာရီခြဲေလာက္မွာ ရဲေတြကုိ ျပန္လည္ ရုပ္သိမ္းလုိက္ၿပီး စစ္ကားႀကီး (၂)စီးစာ စစ္သားေတြက ေျပာင္းလဲ ေနရာယူလိုက္ၾကပါၿပီ။ ေနာက္ေတာ့ စစ္တပ္က ဂ်ီသရီး၊ ဂ်ီဖိုး ေမာင္းျပန္ ေသနတ္ေတြနဲ႔ ေက်ာင္းသားထု စုေဝးေနတဲ့ မႏၱေလးေဆာင္၊ ရာမညေဆာင္နဲ႔ အဓိပတိ လမ္းတေလွ်ာက္ တရၾကမ္း ပစ္ခတ္ ႏွိမ္နင္းပါေတာ့တယ္။

စပစ္တဲ့ အခ်ိန္က ညေန (၆)နာရီခြဲေလာက္ရွိပါၿပီ။ ပစ္တဲ့ စစ္တပ္က သနက (၄) ျဖစ္ၿပီး၊ ပစ္ခ်က္က ၃-မိနစ္ ပစ္ ၂-မိနစ္ နား၊ ၃-မိနစ္ ပစ္ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီတုန္းက ပစ္မိန္႔ေပးတဲ့သူကေတာ့ ရွစ္ေလးလံုး အေရးေတာ္ပံုမွာ ျပဳတ္သြားတဲ့ သမၼတ ဦးစိန္လြင္ပါပဲ။

ကြပ္ကဲေရးရံုးကုိ ျမန္မာ့အသံမွာ ဖြင့္လွစ္ထားရွိၿပီး ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေက်ာ္စုိး၊ ဦးသန္းစိန္ ေဒါက္တာ လွဟန္၊ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ဘနီ၊ ရဲခ်ဳပ္ ဦးဘေအး၊ ရန္ကုန္ တကၠသုိလ္ ပါေမာကၡခ်ဳပ္ ဦးကာ တုိ႔က အေျခ အေနကို ကြပ္ကဲခဲ့တယ္ လို႔ ဆိုပါတယ္။

အဲဒီအေနအထားမွာ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြ တာဝန္ ခြဲေဝၿပီး တခ်ိဳ႔ တကၠသုိလ္ နယ္ေျမထဲကေန ေရွာင္ထြက္သြားၾကပါတယ္။ က်န္ခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ ဘုိုကေလး ကိုလွေရႊတုိ႔က ေက်ာင္းသားထုႀကီးကို ဆက္ၿပီး ဦးေဆာင္ေနပါတယ္။

စစ္တပ္ရဲ႕ ပစ္ခတ္ ၿဖိဳခြင္းမႈေၾကာင့္ ေက်ာင္းသားေတြ ရာခ်ီၿပီး က်ဆံုးခဲ့ရတယ္။ စစ္တပ္ဟာ မေသမရွင္ ေက်ာင္းသားေတြ အပါ အဝင္ ေသဆံုးသြားတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ အေလာင္းေတြကုိ ေဖ်ာက္ဖ်က္ပစ္လုိက္ ပါတယ္။

ဒဏ္ရာရေနတဲ့ ေက်ာင္းသား တဦး ျဖစ္တဲ့ ေျမာင္းျမၿမိဳ႔သား ကုိေက်ာ္ဝင္းဟာ မႏၱေလးေဆာင္ နံရံမွာ သူ႔ကိုယ္က ထြက္တဲ့ ေသြးနဲ႔ ‘၇ ရက္ ဇူလုိင္ မေမ့ၾကနဲ႔’ လုိ႔ ေရးလုိက္ပါတယ္။

ေနာက္ေန႔ ဇူလုိင္ (၈) ရက္ အရုဏ္ဦး နံနက္ လင္းအားႀကီး (၄)နာရီေလာက္မွာေတာ့ စစ္တပ္ဟာ ျမန္မာ့ လြတ္လပ္ေရး ႀကိဳးပမ္းမႈ သမုိင္းမွာ အေရးပါတဲ့ သမဂၢ အေဆာက္အအံု Union ကုိ ဒိုင္းနမိုက္နဲ႔ ေဖာက္ခြဲ ဖ်က္ဆီးပစ္လုိက္ၾကပါေတာ့တယ္။

ဒဏ္ရာနဲ႔ ခိုနားေနတဲ့ ေျမာင္းျမ ကိုေက်ာ္ဝင္း အပါအဝင္ အျခား ေက်ာင္းသား အမ်ားအျပားလည္း သမဂၢ အေဆာက္အအံုနဲ႔ အတူ ပါသြားၾကပါေတာ့တယ္။ ေပါက္ကြဲသံႀကီးဟာ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ ျပင္းထန္သလဲ ဆုိရင္ ကမာရြတ္ လွည္းတန္း တဝုိက္ တုန္ခါသြားတဲ့ အျပင္ အဓိပတိ လမ္းေပၚက ပလက္ေဖာင္း ေက်ာက္ျပားႀကီးေတြေတာင္ အမ်ားအျပား ေၾကမြ ပ်က္စီးသြားခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီေန႔ နံနက္ (၈) နာရီ ေရဒီယုိက သတင္း ေၾကညာေတာ့ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေနဝင္း က ‘ဓား ဓားခ်င္း၊ လွံ လွံခ်င္း၊ face to face ရင္ဆုိင္ဖုိ႔ပဲ’ ဆုိတဲ့ မိန္႔ခြန္းနဲ႔ တုိင္းျပည္ကုိ စိန္ေခၚ ေစာ္ကားခဲ့တာပါ။

အဲဒီေန႔က စၿပီး ရန္ကုန္ တကၠသုိလ္ႀကီးကုိ ရက္ အကန္႔သတ္ မရွိ ပိိတ္ပစ္လုိက္ပါတယ္။ လြမ္းေမာဖြယ္ တကၠသုိလ္ နယ္ေျမဟာ သုႆန္ တစျပင္လုိ တိတ္ဆိတ္ ၿငိမ္သက္ခဲ့ရပါၿပီ။

စစ္ အစုိးရရဲ႕ ဒီ လူမဆန္တဲ့ လုပ္ရပ္ကုိ တတုိင္းျပည္လုံးက ဆန္႔က်င္ ရႈတ္ခ်ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဝမ္းနည္းစရာ ေကာင္းတာက ဝိဓူရ သခင္ ခ်စ္ေမာင္ ဦးစီးတဲ့ ပမညတ အုပ္စုက ဆဲဗင္း ဂ်ဴလုိင္ လႈပ္ရွားမႈကုိိ တိတ္တဆိတ္ ရႈတ္ခ်ခဲ့တယ္ ဆုိတဲ့ အခ်က္ပါပဲ။

ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ က်ေနာ့္ စိတ္ထဲမွာေတာ့ ဆဲဗင္းဂ်ဴလုိင္ အေၾကာင္း ေရးထားတဲ့ ဆရာေအာင္ျပည့္ရဲ႕ ‘ၿပိဳမွာေလလား မုိးရဲ႕’ ဝတၳဳကုိ အမွတ္တရ ေႀကကြဲ ေနမိပါေတာ့တယ္။ ။

[ မူရင္း - လြတ္လပ္သည့္အာရွအသံ www.rfa.org/Burmese ]
Filed under: Aung Way, Student Movement in Burma
http://moemaka.wordpress.com/2009/04/20/students-movement-in-burma-11/