VOA
ထုိင္းႏုိင္ငံ ဖူးခက္ၿမိဳ႕မွာ ျပဳလုပ္ေနတဲ့ အာဆီယံႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးေတြနဲ႔ မိတ္ဖက္ႏုိင္ငံေတြအၾကား ေဆြးေႏြးပဲြမွာ အဓိကထား ေဆြးေႏြးေနၾကတဲ့အေၾကာင္းအရာေတြကို ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ အေမရိကန္ အပါအ၀င္ အာဆီယံ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ မိတ္ဖက္ႏုိင္ငံေတြအၾကား ေဆြးေႏြးမႈေတြကို မေန႔ကစၿပီးေတာ့ ဆက္တုိက္ျပဳလုပ္ေနတာမွာ အာရွေဒသ ထဲက စီးပြားေရးအင္အားႀကီးေတြ ျဖစ္ၾကတဲ့ တရုတ္၊ ဂ်ပန္၊ ေတာင္ကိုရီးယားႏုိင္ငံေတြအေနနဲ႔ အာဆီယံႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးေတြ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ အာဆီယံ plus 3လို႔ သိၾကတဲ့ အဲဒီ မိတ္ဖက္ႏုိင္ငံေတြၾကား ေဆြးေႏြးပဲြမွာ စားနပ္ရိကၡာ ဖူလံုေရးကစလုိ႔၊ စီးပြားေရး၊ အၾကမ္းဖက္မႈျပႆနာ၊ ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ႕ ႏ်ဴကလီးယားအစီအစဥ္ေတြအျပင္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ မွာ ဒီမုိကေရစီေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမရွိေသးတဲ့အခ်က္ေတြကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ ဂ်ပန္နဲ႔ တရုတ္ ၂ႏိုင္ငံကလည္း သီးသန္႔ေတြ႔ဆံုၿပီးေတာ့ ေျမာက္ကိုရီးယားႏုိင္ငံနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရး လမ္းကို ဖြင့္ထားဖုိ႔ သေဘာတူခဲ့ၾက တယ္လုိ႔ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးရဲ႕ ေျပာခြင့္ရသူ ကာဆူအို ခုိဒမ က ေျပာခဲ့ပါတယ္။
“ေျမာက္ကိုရီးယား ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္ႏုိင္ငံတခုျဖစ္လာတာကို ဂ်ပန္နဲ႔ တရုတ္ ႏွစ္ႏုိင္ငံစလံုးက သည္းညည္းမခံႏုိင္ ၾကပါဘူး။
ေျမာက္ကိုရီးယား ပဲ့ထိန္းတပ္ ဒံုးလက္နက္နည္းပညာေတြ တုိးျမႇင့္ တပ္ဆင္ေနတာကိုလည္း လက္မခံႏုိင္ပါဘူး။ ဒီကိစၥ ၂ရပ္စလံုးဟာ ေဒသတြင္း လံုၿခံဳေရးနဲ႔ တည္ၿငိမ္မႈကို အျပင္းအထန္ ၿခိမ္းေျခာက္ေနပါတယ္။”
ေျမာက္ကိုရီးယား အစီအစဥ္ဆုိင္ရာ ၆ႏုိင္ငံပါ၀င္တဲ့ ႏုိင္ငံစံု ေဆြးေႏြးပဲြျဖစ္ေျမာက္ေရး စီစဥ္ေပးႏုိင္ဖုိ႔ကို ထုိင္းႏုိင္ငံကလည္း ေမွ်ာ္လင့္ေနပါတယ္။ သူတုိ႔အေပၚကို ေ၀ဖန္ၾကမွာကို အကာအကြယ္ေပးဖုိ႔ အစည္းအေ၀းပဲြကို အိမ္ရွင္အျဖစ္ က်င္းပေနတဲ့ ထိုင္းႏုိင္ငံဆီမွာ ေတာင္းဆုိထားတဲ့ ေျမာက္ကိုရီးယား ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ထုိင္းတာ၀န္ရွိသူေတြအျပင္ ဘယ္သူေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့သလဲဆုိတာ ေသေသခ်ာခ်ာ မသိရဘူးလို႔ ဖူးခက္မွာ သတင္းယူဖို႔ ေရာက္ေနတဲ့ ဗြီအုိေအ သတင္းေထာက္ ဒန္နီယမ္ ရွဖ္ က ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယားအၾကား စစ္ဘက္ဆုိင္ရာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ ရွိတယ္ဆုိတဲ့ သတင္းေတြအေပၚ စုိးရိမ္ ေၾကာင္းကို ၾသစေတးလ် ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး စတီဗင္ စမစ္ က ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယား ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေနတာဟာ ေဒသတြင္းအတြက္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈျဖစ္တယ္လုိ႔ အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္ ကလည္း အဂၤါေန႔က ေျပာပါတယ္။ ၾသစေတးလ်ပိုင္ ရီယုိတင္ဒို သတၱဳတြင္းလုပ္ငန္းရဲ႕ ၾသစေၾတးလ် အမႈေဆာင္ အရာရွိတေယာက္ကို သူလွ်ိဳလုပ္တယ္ဆုိၿပီး တရုတ္ႏုိင္ငံက ဖမ္းဆီးထားတဲ့ ကိစၥကုိေဆြးေႏြးဖုိ႔ တရုတ္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ယန္ယိခ်ီနဲ႔ သီးသန္႔ေတြ႔ဆံုႏုိင္ဖုိ႔ ေတာင္းဆုိထားတယ္ဆုိတာကိုလည္း မစၥတာ စမစ္ က ေျပာပါတယ္။
“ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေနာက္ေန႔ေလာက္မွာ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ယန္းနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခြင့္ရဖုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ ေမွ်ာ္လင့္ ထားပါတယ္။ ဒါ့ထက္ပို အေရးႀကီးတာက ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ႏွစ္ဘက္အရာရွိႀကီးေတြ ဆက္လက္ၿပီး၊ အဆက္အသြယ္ ရွိေနၾကဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ ၾသစေတးလ်မွာ မၾကာခဏေျပာခဲ့ဖူးသလိုပါပဲ ဒီကိစၥဟာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေတြၾကား ေရရွည္ ျပႆနာ ျဖစ္ေနေလမလားဆုိတာ ကၽြန္ေတာ္ သိပ္ကုိ သံသယ ၀င္ေနပါတယ္။”
အာဆီယံနဲ႔ မိတ္ဖက္ႏုိင္ငံမ်ား ေဆြးေႏြးပဲြကို တက္ေရာက္လာၾကတဲ့အထဲက ဂ်ပန္ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးနဲ႔ ျမန္မာ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဦးဥာဏ္၀င္းတုိ႔နဲ႔လည္း ေတြ႔ဆံုၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀ုိင္းရဲ႕ ဆႏၵေတြကို ျမန္မာအစုိးရက နားေထာင္ဖုိ႔ ဂ်ပန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ဟိရုိဖူမီ နာကာဆုိနီ က တုိက္တြန္း ခဲ့တယ္လုိ႔ ၀န္ႀကီးရဲ႕ ေျပာခြင့္ရသူ မစၥတာ အုိဒမ က ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ အားလံုးကို လႊတ္ေပးဖုိ႔ ဖိအားေတြ ျမန္မာစစ္အစုိးရက ခံေနရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီဖိအားေတြကို ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြက မႈပံုမရပါဘူး။ အာဆီယံ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးေတြ တနလၤာေန႔က ထုတ္ျပန္တဲ့ ေၾကညာခ်က္ထဲမွာ ႏုိင္ငံျခားက ဖိအားေတြ၊ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈေတြေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဒီမုိကေရစီ ေဖာ္ေဆာင္ေရးနဲ႔ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးေတြမွာ အေႏွာက္အယွက္ျဖစ္ေနရတယ္လုိ႔ ျမန္မာဘက္က ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ေျမာက္ကိုရီးယား အစီအစဥ္ဆုိင္ရာ ၆ႏုိင္ငံပါ၀င္တဲ့ ႏုိင္ငံစံု ေဆြးေႏြးပဲြျဖစ္ေျမာက္ေရး စီစဥ္ေပးႏုိင္ဖုိ႔ကို ထုိင္းႏုိင္ငံကလည္း ေမွ်ာ္လင့္ေနပါတယ္။ သူတုိ႔အေပၚကို ေ၀ဖန္ၾကမွာကို အကာအကြယ္ေပးဖုိ႔ အစည္းအေ၀းပဲြကို အိမ္ရွင္အျဖစ္ က်င္းပေနတဲ့ ထိုင္းႏုိင္ငံဆီမွာ ေတာင္းဆုိထားတဲ့ ေျမာက္ကိုရီးယား ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ထုိင္းတာ၀န္ရွိသူေတြအျပင္ ဘယ္သူေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့သလဲဆုိတာ ေသေသခ်ာခ်ာ မသိရဘူးလို႔ ဖူးခက္မွာ သတင္းယူဖို႔ ေရာက္ေနတဲ့ ဗြီအုိေအ သတင္းေထာက္ ဒန္နီယမ္ ရွဖ္ က ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယားအၾကား စစ္ဘက္ဆုိင္ရာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ ရွိတယ္ဆုိတဲ့ သတင္းေတြအေပၚ စုိးရိမ္ ေၾကာင္းကို ၾသစေတးလ် ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး စတီဗင္ စမစ္ က ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယား ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေနတာဟာ ေဒသတြင္းအတြက္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈျဖစ္တယ္လုိ႔ အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္ ကလည္း အဂၤါေန႔က ေျပာပါတယ္။ ၾသစေတးလ်ပိုင္ ရီယုိတင္ဒို သတၱဳတြင္းလုပ္ငန္းရဲ႕ ၾသစေၾတးလ် အမႈေဆာင္ အရာရွိတေယာက္ကို သူလွ်ိဳလုပ္တယ္ဆုိၿပီး တရုတ္ႏုိင္ငံက ဖမ္းဆီးထားတဲ့ ကိစၥကုိေဆြးေႏြးဖုိ႔ တရုတ္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ယန္ယိခ်ီနဲ႔ သီးသန္႔ေတြ႔ဆံုႏုိင္ဖုိ႔ ေတာင္းဆုိထားတယ္ဆုိတာကိုလည္း မစၥတာ စမစ္ က ေျပာပါတယ္။
“ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေနာက္ေန႔ေလာက္မွာ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ယန္းနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခြင့္ရဖုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ ေမွ်ာ္လင့္ ထားပါတယ္။ ဒါ့ထက္ပို အေရးႀကီးတာက ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ႏွစ္ဘက္အရာရွိႀကီးေတြ ဆက္လက္ၿပီး၊ အဆက္အသြယ္ ရွိေနၾကဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ ၾသစေတးလ်မွာ မၾကာခဏေျပာခဲ့ဖူးသလိုပါပဲ ဒီကိစၥဟာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေတြၾကား ေရရွည္ ျပႆနာ ျဖစ္ေနေလမလားဆုိတာ ကၽြန္ေတာ္ သိပ္ကုိ သံသယ ၀င္ေနပါတယ္။”
အာဆီယံနဲ႔ မိတ္ဖက္ႏုိင္ငံမ်ား ေဆြးေႏြးပဲြကို တက္ေရာက္လာၾကတဲ့အထဲက ဂ်ပန္ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးနဲ႔ ျမန္မာ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဦးဥာဏ္၀င္းတုိ႔နဲ႔လည္း ေတြ႔ဆံုၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀ုိင္းရဲ႕ ဆႏၵေတြကို ျမန္မာအစုိးရက နားေထာင္ဖုိ႔ ဂ်ပန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ဟိရုိဖူမီ နာကာဆုိနီ က တုိက္တြန္း ခဲ့တယ္လုိ႔ ၀န္ႀကီးရဲ႕ ေျပာခြင့္ရသူ မစၥတာ အုိဒမ က ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ အားလံုးကို လႊတ္ေပးဖုိ႔ ဖိအားေတြ ျမန္မာစစ္အစုိးရက ခံေနရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီဖိအားေတြကို ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြက မႈပံုမရပါဘူး။ အာဆီယံ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးေတြ တနလၤာေန႔က ထုတ္ျပန္တဲ့ ေၾကညာခ်က္ထဲမွာ ႏုိင္ငံျခားက ဖိအားေတြ၊ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈေတြေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဒီမုိကေရစီ ေဖာ္ေဆာင္ေရးနဲ႔ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးေတြမွာ အေႏွာက္အယွက္ျဖစ္ေနရတယ္လုိ႔ ျမန္မာဘက္က ေျပာခဲ့ပါတယ္။
source by :VOA
No comments:
Post a Comment