အားတက္ေစသည့္... စကားလံုးမ်ား....

၁။ ခုအေရးၾကီးတာေတြဟာ ေနာင္ေကာ အေရးၾကီးဦးမွာလား
ကုိယ္လုပ္ေနတာ၊ လုပ္ရမယ့္အလုပ္ေတြက သိပ္အေရးၾကီးေနတယ္လို႔ထင္ရင္ အခ်ိန္ေရႊ႕ ၾကည့္ လိုက္ပါ။ အခုကိစၥေတြက ေနာင္တစ္ႏွစ္အၾကာမွာ ဘာေတြျဖစ္လာမလဲ။ ဘယ္လိုျဖစ္လာမလဲ ဆိုတာမ်ိဳး စဥ္းစားလို္က္တာကို အခ်ိန္ေရႊ႕တယ္လို႕ေခၚတာပါ။ အဲလိုေရႊ႕ၾကည့္လိုက္ရင္ အေရးၾကီးတယ္ဆိုတဲ့ ထင္ေနတဲ့ ကိစၥေတြဟာ အေရးမၾကီးေတာ့တာကိုေတြ႕ရပါမယ္။ ကားပ်က္သြားတာ၊ မီးမလာတာ၊ ေျခေထာက္က်ိဳးသြားတာ၊ လူၾကီးအဆူခံရတာ…စတဲ့အေသးအဖြဲေတြကို ကိုယ့္ရဲ့စိတ္ထဲ ထည့္မိလို ့ စိတ္ရႈပ္ရတာ လူတိုင္းျဖစ္ဖူးမွာပါ။ အဲဒါေတြေၾကာင့္စိတ္ပင္ပန္းမခံပါနဲ႕။ ကိုယ့္စိတ္ဓာတ္အင္အားက်ဆင္းပါတယ္။ အရင္ႏွစ္ေတြက ျဖစ္ရပ္ေတ ြျပန္စဥ္းစားၾကည့္ပါ။ အခုေတာ့ ဘာျဖစ္ေသးလဲ။ ၾကံဳသမွ်ကို ေပါ့ေပါ့တန္တန္ ျဖတ္ေက်ာ္ဖို့ အျဖစ္ကေလးလုပ္ျပီး အခ်ိန္ကုန္ေအာင္ေေစာင့္ေနဖို႕ေျပာတာမဟုတ္ပါဘူး။ အဲလိုလုပ္ေနရင္ အလုပ္ျပဳတ္မွာပါပဲ။ ေလွ်ာေမႊးကို ဗာရာဏသီမခ်ဲ႕ဖို႕ေျပာတာပါ။ ဘ၀ကိုအရွိအတိုင္း လက္ခံဖို့ေျပာတာပါ။ ျပသနာရွိရင္လဲ ရွိေနတယ္လို ့အသိအမွတ္ျပဳလုိက္ပါ။ အေသးအမႊားကို အၾကီးမခ်ဲ့ဖို့ အေရးၾကီးေၾကာင္း ေျပာတာပါ။ စိတ္မေကာင္းစရာ ေတြၾကံဳလာရင္လက္ခံလိုက္ပါ။ ျပီးရင္ ပိုေကာင္းမယ့္နည္းလမ္းကို စဥ္းစားဖို့သာျဖစ္ပါတယ္။ ျပသနာကို ဒီလိုခ်ဥ္းကပ္လုိက္ေတာ့ စိတ္ဆင္းရဲတာလည္းနည္းပါးသြားမယ္။ ေအာင္ျမင္ေရးလမ္းစေတြလဲ ေတြ ့လာလိမ့္မယ္။
ေလာကၾကီးဟာ မတရားပါလားလို့ ေတြးမိရင္ မတရားမႈဆိုတာလဲဲရွိတတ္တာပဲ။ ငါေတာာ့ခံလိုက္ရျပီ။ ငါ့လိုခံလိုက္ရတဲ့လူေတြအမ်ားၾကီးပဲလို့ ေတြးလိုက္ပါ။ သူတို့အေပၚ ကိုယ္ခ်င္းစာစိတ္ေမြးျပီး ကူညီဖို့ နည္းလမ္းေတြရွာၾကည့္ထားရမယ္၊ဒါမွၾကံဳရင္ကူညီႏိုင္မွာဆိုတာမ်ိဳးေတြးပါ။

၂။ စိတ္ဖိစီးမႈကိုေလွ်ာ့ခ်ပါ။
ေလာကမွာ ကေျပာင္းကျပန္ေတြေတြ ့ရတတ္ပါတယ္။ အလုပ္ပင္ပန္းလို ့စိ္တ္တင္းက်ပ္ေနတာကို ေတာင့္ခံထားတတ္တဲ့လူစားမ်ိဳးကို ခ်ီးမြမ္းခ်င္စိတ္ေပၚလာတာမ်ိဳးေပါ့။ ဖိစီးမႈဆိုတာ ၀န္ထုပ္၀န္ပိုး ျဖစ္လာတတ္ တာမို ့ ၾကာေတာ့ မနို္င္၀န္ထမ္းမိတာျဖစ္လာတာေပါ့။ အဲဒီအခါမ်ိဳးက်ေတာ့လည္း ခံနုိင္ရည္အား တိုးျမွင့္ေပးသနားပါဆိုတာမ်ိဳးေတြျဖစ္လာေရာ။ ဖိစီးမႈဆိုတဲ့ သေဘာက ၀န္နဲ့အား၊ ေလးနဲ့ျမွား သေဘာမ်ိဳးမို့ မ်ားမ်ားခံနိုင္ေလ မ်ားမ်ားထမ္းရေလပါပဲ။ ဒဏ္ခံနုိင္အားကို တုိးျမွႈင့္ေပးတာဟာ ကုထံုးမဟုတ္ပါဘူး။ ၀န္ထုပ္ ၀န္ပိုးေတြ မ်ားလာျပီလို့ သိလိုက္ရတဲ့အခ်ိ္န္မွာ ကိုယ့္အရွိန္ ကိုယ္ေလွ်ာ့နုိင္ဖို့ပါပဲ။ လုပ္ရမယ့္ စာရင္းေတြ ၾကည့္လုိက္ပါ။ သိပ္မ်ားလြန္းေနရင္ ဘယ္အခ်က္မွာေလွ်ာ့ျပီး လမ္းခုိးေလွ်ာက္ အသက္၀၀ရႈရမလဲဆိုတာ ၾကည့္ပါ။ စိတ္ဖိစီးမႈဆိုတာ snow-ball effect ရွိပါတယ္။ ႏွင္းျဖဴျဖဴအခဲေလးကို လံုးျပီး ဆင္ေျခေလွ်ာအတိုင္း ပစ္ခ်ရင္ လိမ့္ဆင္းရင္းဆင္းရင္းနဲ့ ႏွင္းခဲေတြထပ္ထပ္ကပ္ျပီး ၾကာေလ အလံုးၾကီးျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ အရြယ္ ငယ္တုန္းမွာ ဖမ္းျပီး ရပ္တန့္လုိ့ရေေပမယ့္ အလံုးၾကီးျပီး အရွိိန္သိပ္ရလာတဲ့အခါမ်ိဳဳးၾကရင္ သူ ့သေဘာ သူေဆာင္တာကို ထိန္းဖို့ခက္ပါလိမ့္မယ္။ ဖိစီးမႈနဲ့ အလုပ္လုပ္ရတာ ထင္သေလာက္ခရီးမေရာက္ပါဘူး။ တြန္းအားေတြရွိမွ ပိုအလုပ္လုပ္ျဖစ္တယ္ဆိုတာမွာ အဲဒီတြန္းအားဟာmotivation ျဖစ္ပါတယ္။ Stress ရွိေနရင္ အလုပ္္ေကာင္းေကာင္း မထြက္ပါဘူး။ ခဏေလာက္ စိတ္လြတ္ကိုယ္လြတ္ နားျပီး အပန္းေျဖလိုက္။ ဖိစီးမႈေတြ ေလွ်ာ့ျပီး လုပ္ရကိုင္ရတာ ပိုျပီးတြင္က်ယ္လာတာေတြ ့လိမ့္မယ္။

၃။ သူမွန္တယ္လုိ ့သာ မ်ားမ်ားေတြး
"မွန္ကန္မႈက္ုိလိုလားတာလား၊ ကိုယ့္ေက်နပ္မႈကိုလိုလားတာလား"လို ့ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ ျပန္ေမးေန သင့္တဲ့ ေမးခြန္းပါ။ "အမွန္တရားဟာ ကိုယ့္အတြက္ စိတ္ခ်မ္းသာစရာ ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္မယ္၊ ကိုယ္ေက်နပ္ေနတဲ့ အေျဖဟာ အမွန္တရား ျဖစ္ခ်င္မွျဖစ္မယ္။"
မွန္တဲ့ဘက္ကပဲ ရပ္တည္ေနရင္ ပတ္၀န္းက်င္နဲ့ ထိပ္တုိက္ေတြ ့ရတာေတြ ရွိ္လာတတ္ပါတယ္။ ကိုယ္မွန္ရင္ သူမ်ားက မွားရေတာ့မယ္။ ဒီေတာ့ မွားတယ္အေျပာခံရတဲ့လူကလဲ အျပင္းအထန ္ခုခံကာကြယ္ ေတာ့မယ္။ ကို္ယ္ကလည္းျပန္ျငင္းရေတာ့မယ္။ သူတို ့ရဲ႕အထင္မွား အျမင္မွားေတြကို ေရြးခ်ယ္သန့္စင္ေပးဖို ့ တာ၀န္ၾကီးရွိသလုိပံုစံမ်ိဳးနဲ့ ဆံုးမရေတာ့မယ္။ ဒီလို တည့္မတ္ေပးလိုက္တဲ့အတြက္ တဘက္လူမွာ အလိမၼာေတြ တိုးျပီး ကိုယ့္ကိုေက်းဇူးတင္မယ္လို ့ ထင္ေနတယ္မလား။ မွားပါတယ္။ တက္တက္စင္မွားပါတယ္။ ကိုယ့္ကို အဲဒီလို တိုက္ခို္က္ေခ်ခ်ြတ္ျခင္းခံလိုက္ရတဲ့အခါမ်ိဳးမွာ အဲဒီလိုေက်းဇူးတင္ဖူးလို့လား။ လူဆိုတာကိုယ္ကပဲ ဆရာၾကီးလုပ္ခ်င္တာ၊ ကိုယ့္လာဆရာလုပ္ရင္ မုန္းတတ္ၾကတာ။ အမွန္တရားဆိုတာ ကိုယ္လက္ခံျပီး ရပ္တည္ေပးရမယ္ဆိုတာ မွန္ပါတယ္။ Yes, But ဆုိတာမ်ိဳးနဲ့ ခ်ဥ္းကပ္သင့္ပါတယ္။ ကိုယ့္ခံယူုခ်က္မေျပာင္းဘဲ ေမတၲာထားျပီး အေလွ်ာ့ေပးၾကည့္ပါ။ သူ ့ဘက္ကၾကည့္ရင္ မွန္ေကာင္းမွန္ေနလိမ့္မယ္လို ့ေတြးၾကည့္ပါ။
ေနာက္တစ္ခုကသည္းခံလုိက္ပါ။ သည္းခံတတ္ဖို့ဆိုတာ ေလ့က်င့္ယူရ၊ ေမြးယူရပါတယ္။ ကုိယ္က စိတ္တိုတတ္တဲ့လူ၊ စိတ္ဆတ္တဲ့သူ ဆိုရင္ "ငါးမိနစ္က်င့္စဥ္ "ကို စမ္းၾကည့္ပါ။ စိတ္တိုမိေတာ့မယ္ဆိုတာနဲ့ ဒီငါးမိနစ္အတြင္း ငါဘာမဆိုသည္းခံလုိ္က္ေတာ့မယ္ ဆိုတာမ်ိဳး ဆံုးျဖတ္လိုက္ပါ။ အဲဒီလုိ ငါးမိနစ္ေလးေပါင္း မ်ားစြာ ျဖစ္လာရင္ သည္းခံရဲတဲ့ အက်င့္ရလာပါလိ္မ့္မယ္။ေတာ္ရံုတန္ရံု သည္းခံနိုင္စြမ္းရွိလာရင္ပဲ ေအာင္ျမင္မႈ ေတြရလာပါမယ္။ ေသေရးရွႈင္ေရးမဟုတ္တဲ့ အေသးအဖြဲေလးေတြမွာ သည္းခံနုိင္ဖို့က ႏွလံုးသြင္းတတ္ဖို့ လုိပါတယ္။ ဘယ္လိုလဲဆိုေတာ့" ဒါဟာ အေသးအဖြဲပဲ၊ သည္းခံလိုက္ရင္ရတယ္"လို ့ ႏွလံုးသြင္းတတ္ဖို့ပါ။

၄။ ကိုယ့္ဘက္ကစေလွ်ာ့
တစ္ေယာက္နဲ့တစ္တေယာက္ ခြန္းၾကီးခြန္းငယ္ေတြ ျဖစ္လာတဲ့အခါမွာ "ငါမွန္တာပဲ၊ ငါ့ဘက္က ဘာလို့ စေလွ်ာ့ရမွာလဲ၊ သူလာေတာင္းပန္ပေစေပါ့ "ဆိုတာမ်ိဳး သေဘာထားတတ္ၾကပါတယ္။ လာျပီးမေတာင္းပန္သေရြ ့လည္း မေက်နုိင္မခ်မ္းနုိင္ ျဖစ္ျပီး စိတ္ထဲမွာ အက်ိတ္အခဲၾကီးျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒီအေသးအမႊားေလးေၾကာင့္ ကိုယ့္စိတ္ထဲမွာ အနာတရျဖစ္ေနရတာကို စဥ္းစားလိုက္ပါ။ သူလည္းပဲ စိတ္ဆင္းရဲေနမွာပဲ၊ ကိုယ့္ဘက္ကစျပီး ေလွ်ာ့လိုက္ရတာ ဘာ၀န္ေလးတာမွတ္လို ့ ဆိုတာမ်ိဳး စဥ္းစားၾကည့္လိုက္ပါ။ ျငိ္မ္းခ်မ္းမႈတစ္ခုအတြက္ ေျခလွမ္းတစ္လွမ္း စလွမ္းလိုက္ရတာ ေကာင္းတဲ့အလုပ္ပါ။ ကိုယ့္ဘက္ကေလွ်ာ့လည္း သူကတင္းမာေနျမဲပဲ ဆိုရင္ေကာ။ကို္ယ့္ဘက္ကေလွ်ာ့လိုက္ရင္ ကိုယ့္စိတ္ျငိမ္းခ်မ္းမယ္။ သူ့အပူ သူဆက္ေမြးမေမြးဆိုတာ သူ႕ တာ၀န္၊ သူ ့အလုပ္ပါ။ အေသးအမႊားကိုေမ့တတ္ျပီး စိ္တ္ျငိမ္းခ်မ္းမႈကို တည္ေဆာက္ယူနို္္င္တာ ကိုယ့္အရည္ အခ်င္း၊ ကိုယ့္အျမတ္ပါ။

၅။ ကိုယ့္ကိုယ္ကို မကန္႕သတ္ပါနဲ႕
ဒါကိုငါလုပ္နုိ္င္မွာ မဟုတ္ဘူးဆိုတဲ့ စကားဟာ "နံရံ" ျဖစ္ပါတယ္။ေလးဘက္ေလးတန္ နံရံၾကီးျဖစ္ ပါတယ္။ ဒီနံရံကို ကိုယ္တို္င္တည္ေဆာက္လုိက္တာပါ။ အပ်က္သေဘာနဲ့ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ကန့္သတ္လုိက္ တာပါ။မကန္ ့သတ္ပါနဲ့။ မလုပ္နိုင္ပါဘူး။ လုပ္ရင္လဲျဖစ္မွာ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ ကိုယ့္စိတ္ကို ကန့္သတ္လုိက္ တာပါ။ ကန့္သတ္လုိက္တာနဲ့ တျပိုင္နက္ ဟိုတုန္းကက်ရႈံးခဲ့တာေတြကိုပဲ ျပန္ေတြးမိလ်က္သားျဖစ္သြားမွာပါ။
စာေရးဆရာျဖစ္ခ်င္ေပမယ့္ ငါစာမေရးတတ္ပါဘူးလို့ေတြးျပီး ဘာမွမေရးျဖစ္တဲ့လူေတြအပံုၾကီးပါ။
ကြ်န္ေတာ့အေတြ ့အၾကံုအရေျပာရရင္ Computer စတဲ့ကြ်မ္းက်င္မႈဆိုင္ရာေတြ ေလ့လာေတာ့မယ ္ဆိုရင္ ကိုယ့္ထက္ပိုေတာ္တဲ့လူေတြၾကည့္ျပီး "ငါကသူ ့လိုမေတာ္ဘူး၊ ျဖစ္မွာမဟုတ္ပါဘူးလို့" အားေလွ်ာ့ျပီး ဆက္မလုပ္ျဖစ္တာပါ။ အဲလိုလူေတြရွိတယ္ဆိုရင္ အထိေရာက္ဆံုးအၾကံေပးပရေစ။ "ကိုယ္လုပ္မယ့္ပညာရပ ္(သို့မဟုတ္) အလုပ္ကိုစိတ္၀င္စားမႈအျပည့္နဲ့ တတ္ေျမာက္ခ်င္တယ္ဆိုတဲ့ထက္သန္စိတ္နဲဲ့ လူတို္င္းေမြးတည္းက မတတ္ဘူး၊ သူမ်ားလုပ္နို္င္ရင္ ငါလဲလုပ္နုိင္ရမယ္ဆိုျပီး ဇြဲ ရွိရွိ ၾကိုးစားပါ "။ ဒီစကားဟာကြ်န္ေတာ္လက္ေတြ ့က်င့္သံုးလို့အက်ိဳးရွိလို့ မိတ္ေဆြတို့ကိုေျပာတဲ့ တန္ဖိုးရွိတဲ့စကားပါ။
ေနာက္တစ္ခုက ကြ်န္ေတာ့ကို လူတစ္ေယာက္ကေျပာဘူးတယ္။ "ေလာကမွာကိုယ့္ရဲ့စြမ္းအင္ေတြ ကိုႏွိမ္္ထားတာ တစ္ေယာက္ပဲရွိတယ္တဲ့၊ အဲဒါ မိမိကိုယ္တုိင္ပါပဲ "တဲ့။ စိတ္ေစရာ ျဖစ္ေန၊ လႈပ္ရွားေနရတဲ့ လူ ့ဘ၀မွာကိုယ့္ရဲ့စိတ္စြမ္းအင္ကို ေကာင္းေကာင္းအသံုးခ်နုိင္တဲ့လူက တစ္ေန့မွာ သူျဖစ္ခ်င္တာေတြ ျဖစ္လာမွာပါ။
အေၾကာင္းျပခ်က္ေတြအမ်ိဳးမ်ိဳးေပးျပီး ကိုယ့္ကို္ယ္ကိုယ္ ကန့္သတ္ေနတာဟာ မိမိကိုယ္ကိုယ္ ျပန္နွိပ္စက္ေန သလုိျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။

၆။ အရႈပ္ထဲမွာရွင္းေအာင္ေန
မုန္တိုင္းဆိုတာ ေလေပြ၀ဲကေတာ့ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူ ့ရဲ့ဗဟိုခ်က္ျဖစ္တဲ့ Eye Of The Strom ဟာလံုး၀ျငိမ္ေနပါတယ္။ အရႈပ္အေထြးၾကားမွာ ေအးေဆးတည္ျငိမ္စြာေနလို့ရတဲ့ ေနရာရွိေသးတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာကိုေတြးယူပါ။ လူမႈေလာကရဲ့ ျပသနာအရႈပ္အေထြးၾကားမွာ တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္းတဲ့ေနရာကို ေလ့က်င့္ယူ ရပါတယ္။ ရွာခ်င္စိတ္လဲရွိေနဖို ့လိုအပ္ပါတယ္။ ေလ့က်င့္ရင္းန ဲ့ဘာအရႈပ္အေထြးနဲ့ၾကံဳၾကံဳ ေခါင္းေအးေအးနဲ့ ေနနိုင္လာတာေတြ ့လာမယ္။ မုန္တိုင္းအလယ္မွာ ေနထိုင္နည္းကိုရလာမယ္။

၇။ ေရထဲက ငါး၊ ပိုက္ထဲက ငါး
စိတ္ေရာဂါ အတိုင္ပင္ခံေတြဆီ ေရာက္လာၾကတဲ့ "လူနာ " အမ်ားစုဟာ ကိုယ္လုပ္ႏုိင္တာထက္ ကိုယ္လုပ္ခ်င္တာအေပၚ ပိုျပီး အာရံုေရာက္ေနၾကတဲ့သူေတြပါ။ "ေလာဘအရင္းခံတဲ့ အပ်က္စိတ္ပါပဲ။" မေရာင့္ရဲ တတ္တဲ့လူဟာ ဆင္ကိုမ်ိဳခ်င္တဲ့ ေျမြလိုပဲဆိုတဲ့ေရွးစကားတစ္ခုရွိပါတယ္။ ေလာဘေနာက္ကိုလုိက္ရင္း လိုက္ရင္းနဲ့လုပ္ခ်င္တာ၊ လို္ခ်င္တာ၊ ျဖစ္ခ်င္တာေတြမ်ားျပီး ၾကာေတာ့ေလာကၾကီးကို အပ်က္ျမင္လာတဲ့ မေပ်ာ္ရႊင္သူၾကီးျဖစ္လာပါတယ္။ ကိုယ့္မွာတကယ္ရွိတာကို အာရံုစိုက္လိုက္ရင ္ဒီျပသနာရွင္းသြားပါတယ္။ ကုိယ့္ခ်စ္သူကိုမေက်နပ္ျဖစ္လာရင္ သူ ့ေကာင္းကြက္ကေလးကိုေတြးၾကည့္ပါ။ ႏုိင္ငံျခားကေက်ာင္း မတက္နုိင္ ေသးရင္ တက္နုိင္တဲ့သင္တန္းအရင္တက္ပါ။ ၀င္ေငြနည္းတယ္လို ့ထင္ရင္ အလုပ္ရွိတာေတာ္ေသးတယ္လို ့ေတြးပါ။ အလုပ္က စိတ္ပ်က္စရာေကာင္းတယ္၊ေအာက္တန္းက်တယ္လို ့ထင္ရင္ အဲဒီအလုပ္ကိုပဲ စိတ္၀င္တစားနဲ့ ေကာင္းေကာင္းလုပ္ၾကည့္ပါ။
ေရထဲကငါးဟာ ကိုယ့္ဟာမဟုတ္၊ ပိုက္ထဲက ငါးသာကိုယ့္ငါး ဆိုတဲ့သေဘာကို နားလည္နုိင္ပါေစ။

၈။ ေရာက္ရာအရပ္မွာေပ်ာ္ေအာင္ေန
ဘ၀ဆိုတာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ တစ္ခုျပီးတစ္ခု ကူးျပီးရွင္သန္ေနတာျဖစ္တယ္လို ့ေျပာၾကတယ္။ ပညာရွိ တစ္ဦးကေတာ့ ဘ၀ဆိုတာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္အိမ္မက္ေတြမက္ရင္း လုပ္ရပ္တစ္ခုမွတစ္ခု ကူးေျပာင္းသြားတာလို ့ဆိုတယ္။ There will be a better tomorrow. ဆိုတဲ့စကားမ်ိဳးဟာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ့ ရွင္သန္လိုစိတ္ကို တြန္းအားေပးပါတယ္။ လူဆိုတာ တစ္ေန့ေတာ့ ေကာင္းလာမွာပါ။ Someday something will turn up. ဆိုတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ိုဳးကိုထားၾကစျမဲပါ။တစ္ခ်ိဳ ့ကအဲဒီလိုေကာင္းလာဖို့ ျပင္ဆင္မႈေတြလုပ္ၾကတယ္။ တစ္ခ်ိဳ့ၾကေတာ့ ကံေကာင္းလာဖို ့ကုိပဲ ထိုင္ေစာင့္ေနတတ္ၾကတယ္။
ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အခုလက္ရွိအဆင့္ကိုေတာ့ေမ့လုိ့မရဘူး။ လက္ငင္းအေျခအေနမွာ ေပ်ာ္ေအာင္တတ္မွ ေရွ ့ဆက္ဖို ့အားအင္ေတြရွိလာမယ္။ကိုယ္တကယ္ေနထိုင္ရတာ ပစၥဳပန္ဘ၀အဆင့္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအဆင့္မွာ မေပ်ာ္ဘဲ ေနာက္အဆင့္က်မွ ေပ်ာ္မယ္လို့ ဆံုးျဖတ္ထားတဲ့လူဟာ မေပ်ာ္ရဖို ့မ်ားပါတယ္။ လက္ရွိကိုယ့္ဘ၀ အဆင့္ကို ေမြ ့ေလ်ာ္စိ္တ္နဲ့ ျဖတ္သန္းရင္း ေရွ ့ဆက္တက္ဖို ့ၾကိဳးစားတာပဲေကာင္းပါတယ္။

၉။ လုပ္တတ္ဖို ့လိုသည္
Don't work harder, work smarter ဆိုတဲ့ စကားေလးက တုိတုိနဲ ့ ေတာ္ေတာ္တာသြားပါတယ္။ ဆန္စဥ္ရာက်ည္ေပြ ့လိုက္ေနရရင္ ၾကံုတာေတြအာလံုး ေကာက္လုပ္ေနရရင္ လူေတာ္မျဖစ္ဘဲ၊ လူေလွ်ာ္ျဖစ္ သြားမယ္။
ဘာအေရးၾကီးဆံုးလဲ စဥ္းစား၊
ဘယ္ဟာကို ဘယ္အခ်ိန္ အျပီးလုပ္ရမလဲ ဆံုးျဖတ္၊
အခ်ိန္ဇယားဆြဲ၊
လုပ္စရာရွိတာကိုဘယ္လိုလုပ္ရမလဲ၊ ဘယ္သူ ့ေတြကို တာ၀န္ခြဲေ၀ထမ္းေဆာင္ခုိင္းမလဲ၊
အေႏွာင့္အယွက္ေတြကို စိတ္မာမာနဲ့ ရင္ဆို္င္ျငင္းဆို၊
အဲဒီလုိ လုပ္ရာမွာ အလုပ္ပိုတြင္မယ့္ေခတ္ေပၚပစၥည္းကိုသံုး။
အဲဒါမ်ိဳးကို Smart Working လို ့ေခၚတယ္။

၁၀။ ေရးၾကီးခြင္က်ယ္ကိုေရွာင္..ဘ၀ဆိုတာ အေရးေပၚလုပ္ငန္းမဟုတ္
လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ အလုပ္ကိုပဲ ေရးၾကီးခြင္က်ယ္လုပ္ျပီးအလုပ္နဲ့ပဲ လံုးေထြးရစ္ပတ္ျပီး မိသားစု ကို္ေမ့ထားတတ္ၾကတယ္။ဘ၀ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ေတြကိုေန့စဥ္လုပ္ငန္းနဲ့ဖံုးဖိတတ္တယ္။လုပ္စရာေတြေပၚလာတို္င္း လုိက္ေျဖရွႈင္းရင္းနဲ ့ စိတ္ျငိမ္ေဆးေတြ ေသာက္ျပီး ရပ္တည္ရတဲ့ဘ၀ကိုေရာက္ရတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ အပါအ၀င္ ဘယ္သူမဆို အေသးအဖြဲကို ပံုၾကီးခ်ဲ ့ဖူးၾကတာပါပဲ။ အနီးကပ္အေသးအဖြဲကိုပဲျမင္တတ္ရင္ အရွည္အေ၀းကို္ ေမ့တတ္ပါတယ္။ သစ္ပင္ကိုပဲဂရုစိုက္ေနရင္ သစ္ေတာကိုေမ့သြားလိမ့္မယ္။ ေပါ့ေပါ့ပါးပါး ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း ေနတတ္ဖို ့ၾကိုးစားသင့္ပါတယ္။ အားလံုးအေရးၾကီးတယ္ဆိုတဲ ့ အျဖစ္မ်ိဳးကို ျပန္စစ္ေဆးသင့္ပါတယ္္။ တခ်ိဳ႕ အေသးအဖြဲေတြကို အေသးအဖြဲလို့ပဲ ျမင္တတ္ေအာင္ၾကိဳးစားပါ။ လမ္းေတြ ့သမွ်ကို လုိက္ၾကည့္ျပီး စိတ္၀င္တစား လုပ္ေနရင္ လိုရာခရီးမေရာက္ဘူးဆိုတာ သတိရပါ။

၁၁။ ကိုယ့္ဘ၀ထဲမွာ ေပါက္စေတြေကာ၊ အရြယ္အိုေတြေရာရွိေနတာ ေတြးၾကည့္ပါ
ဒီနည္းလမ္းကေတာ့ သူတပါးအေပၚမွာ မေက်နပ္စိတ္ေတြ ေပၚလာတဲ့အခါမွာ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ သံုးနိင္တဲ့ နည္းျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ့္အေပၚ စိတ္ဒုကေပးေနတဲ့တစ္စံုတစ္ေယာက္ကို ကေလးေပါက္စ တစ္ေယာက္ အျဖစ္ စိတ္ကူးထဲျမင္ေအာင္ၾကည့္လုိက္ပါ။ ဘာမွမသိေသးတဲ့ လူမမယ္ေလးေပါ့။ ျပီးရင္အဲဒီလူကုိပဲ ေနာက္ထပ္ ႏွစ္ရွစ္ဆယ္ေလာက္ ထည့္ေပါင္းျပီး လူအိုၾကီးတစ္ေယာက္အသြင္ ျမင္ၾကည့္လုိက္ပါ။ ကေလးဆိုတာ ဘာမွမသိ လို့မွားၾကတာ၊ လူအိုၾကီးေတြက်ေတာ့ အတိတ္ကမွားခဲ့တာကိုေတြးျပီး ၀မ္းနည္းေၾကကြဲေနတာ။ အဲဒီလို ေတြးၾကည့္ရင္ေမတၲာစိတ္ေတြ စီး၀င္လာပါလိမ့္မယ္။ခြင့္လႊတ္နုိင္လာျပီး စိတ္ႏွလံုးေအးခ်မ္းသြားပါလိမ့္မယ္။ အပ်က္စိတ္ေတြ၊ ေဒါသေတြေပၚလာရင္ ဒီလို ကုစားၾကည့္ၾကပါ။

oakkarphyu တံမွ ေပးပို ့ပါသည္