ဘာမွတ္လဲ ျမန္မာကြ ဒီလိုနာမည္ၾကီးတာ

စိတ္ႂကြေဆးထုတ္လုပ္မႈ ျမန္မာျပည္ ထိပ္ဆုံး

28 February 2009
VOA


ျမန္မာျပည္ဟာ မူးယစ္ေဆး၀ါးထုတ္လုပ္မႈေတြ က်ဆင္းေအာင္ လုပ္ေဆာင္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြထဲမွာ မပါႏိုင္ေသးဘူးလို႔ အေမရိကန္က ေျပာလိုက္ပါတယ္။ မူးယစ္ေဆး၀ါး အဓိကထုတ္လုပ္တဲ့ ႏိုင္ငံေပါင္း ၂၀ ထဲမွာ ျမန္မာျပည္လည္း ပါ၀င္ေနၿပီး မူးယစ္
ေဆး၀ါးကိစၥနဲ႔ ေငြမည္းကို ေငြျဖဴျဖစ္ေအာင္လုပ္ၾကတဲ့ တိုင္းျပည္ေတြထဲမွာလည္း ျမန္မာျပည္ ပါ၀င္တဲ့အေၾကာင္း အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနက ႏွစ္စဥ္ ထုတ္ျပန္ေနၾက ႏိုင္ငံတကာမူးယစ္ေဆး၀ါးထိန္းခ်ဳပ္ေရး မဟာဗ်ဴဟာဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာထဲမွာ

ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒီအစီရင္ခံစာကို မေန႔က ထုတ္ျပန္ခဲ့တာပါ။
ကိုေက်ာ္ေအာင္လြင္က ဒီအစီရင္ခံစာကိုဖတ္ၿပီး အျပည့္အစုံ တင္ျပေပးထားပါတယ္။

မေန႔ကထုတ္ျပန္တဲ့ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ မူးယစ္ေဆး၀ါး အစီရင္
ခံစာထဲမွာ အာဖဂန္နစၥတန္၊ မကၠဆီကို၊ ႏိုင္ဂ်ီးရီးယားနဲ႔ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံေတြဟာ
မူးယစ္ေဆး၀ါး အဓိကထုတ္လုပ္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြလို႔ ေဖာ္ျပထားၿပီး ျမန္မာ၊ ဘိုလစ္ဗီးယား
နဲ႔ ဗင္နီဇြဲလား ႏိုင္ငံေတြကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာ မူးယစ္ေဆး၀ါး တိုက္ဖ်က္ေရးဆိုင္ရာ
သေဘာတူညီခ်က္ေတြအတိုင္း မူးယစ္ေဆး၀ါး ထုတ္လုပ္မႈေတြကို က်ဆင္းေအာင္
လုပ္တဲ့ တိုင္းျပည္ေတြထဲမွာ ရွိမေနဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။

အစီရင္ခံစာထဲမွာ ျမန္မာျပည္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သီးသန္႔ေဖာ္ျပတာမ်ဳိးေရာ ရွိသလားရွင့္။

ဟုတ္ကဲ့။ ႏိုင္ငံအလိုက္ သီးသန္႔ေဖာ္ျပထားတာပါ။ ျမန္မာျပည္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ကေတာ့
ဘိန္းစိုက္ပ်ဳိးမႈေတြဟာ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ကစၿပီး သိသိသာသာ ျပန္တိုးလာခဲ့ပါတယ္တဲ့။
ေနာက္ၿပီးေတာ့ မက္သ္အမ္ဖက္တမင္းလို႔ေခၚတဲ့ မူးယစ္စိတ္ႂကြေဆးေတြ ထုတ္လုပ္ၿပီး
ႏိုင္ငံျခားကိုျဖန္႔တာေတြလည္း သိသိသာသာ လုပ္လာခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဘိန္းစိုက္ပ်ဳိးမႈ တိုးလာတဲ့ေနရာေတြကေတာ့ ရွမ္းျပည္အေရွ႕ပိုင္းနဲ႔ ေတာင္ပိုင္း၊
ေနာက္တခါ ကခ်င္ျပည္နယ္ေတြမွာလို႔ ဆိုပါတယ္။ ျမန္မာျပည္နဲ႔ကပ္လ်က္ ေရႊႀတိဂံ
နယ္ေျမကေန မူးယစ္စိတ္ႂကြေဆးေတြကို ျဖန္႔တဲ့ေနရာမွာ Ice Triangle လို႔ေခၚတဲ့
ေဆးျပားသစ္ေတြကို ျမန္မာျပည္က အႀကီးအက်ယ္ ျဖန္႔ျဖဴးသူအျဖစ္ ပါ၀င္ေနတယ္လို႔
ဆိုပါတယ္။

ႏွစ္စဥ္ ပံုမွန္ျဖန္႔ေနတဲ့ တိုင္းျပည္ေတြကေတာ့ ထိုင္း၊ တ႐ုတ္နဲ႔ အိႏၵိယႏိုင္ငံေတြ ျဖစ္ပါ
တယ္တဲ့။ ျမန္မာျပည္က မူးယစ္ေဆး၀ါးထုတ္လုပ္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ႏိုင္ငံတကာ
မူးယစ္ေဆး၀ါး ထိန္းခ်ဳပ္မႈဆိုင္ရာ အေမရိကန္ လက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး
ေဒးဗစ္ ဂၽြန္ဆင္က ေသာၾကာေန႔ကလုပ္တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ျမန္မာျပည္မွာ
မူးယစ္စိတ္ႂကြေဆး ထုတ္လုပ္ေနတာေတြေၾကာင့္ ေဒသသတြင္းႏိုင္ငံေတြအတြက္
အႏၲရာယ္ရွိလာေနတဲ့အေၾကာင္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။

“မက္သ္အမ္ဖက္တမင္း မူးယစ္စိတ္ႂကြေဆးျပားေတြ ကမၻာေပၚမွာ အထုတ္လုပ္ဆံုး
ကေတာ့ ျမန္မာျပည္ပါပဲ။ ဒီမူးယစ္ေဆး၀ါး တုိက္ဖ်က္ေရးအတြက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္
မႈေတြကလည္း ေတာ္ေတာ္နည္းပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ဒီမူးယစ္ေဆး၀ါးေတြဟာ
ျမန္မာျပည္သူေတြသာမကဘဲ အိမ္နီးခ်င္း လာအိုႏိုင္ငံ အပါအ၀င္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ
ႏိုင္ငံေတြကိုပါ ၿခိမ္းေျခာက္ေနပါၿပီ” လို႔ ေျပာသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

အေမရိကန္လႊတ္ေတာ္နဲ႔ သမၼတအိမ္ျဖဴေတာ္က မူးယစ္ေဆး၀ါး ထိန္းခ်ဳပ္မႈဆိုင္ရာ
အရာရွိေဟာင္း ေဘာ့ ေ၀နာကလည္း ျမန္မာ့မူးယစ္ေဆး ျပန္တိုးတက္လာေနတဲ့
အေၾကာင္း ဗီြအိုေအကို ရွင္းျပထားပါတယ္။

“ျမန္မာျပည္ဟာ မူးယစ္ေဆး၀ါးထုတ္လုပ္မႈ ျမင့္လာေနတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကမၻာ့ဘိန္း
အထုတ္ဆံုးႏိုင္ငံေတာ့ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ အာဖဂန္နစၥတန္က အထုတ္ဆံုးျဖစ္ေနတယ္။
ျမန္မာစစ္အစိုးရဟာ မူးယစ္ေဆး၀ါး ထုတ္လုပ္မႈေတြ က်ဆင္းေအာင္ မလုပ္ႏိုင္ဘူး
ျဖစ္ေနတယ္” လို႔ ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။

ေကာင္းတဲ့အခ်က္ေတြေရာ မပါဘူးလား ကိုေက်ာ္ေအာင္လြင္။

ပါပါတယ္။ ေကာင္းတယ္ဆိုေပမယ့္ နည္းနည္းပဲေကာင္းတယ္လို႔ ေျပာရမွာေပါ့။ ျမန္မာ
စစ္အစိုးရဟာ ႏိုင္ငံတကာ မူးယစ္ေဆး၀ါးတိုက္ဖ်က္ေရး အဖြဲ႕အစည္းတခ်ဳိ႕နဲ႔ ပုံမွန္
ဆိုသလို ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ ရွိလာခဲ့ၿပီး အထူးသျဖင့္ မူးယစ္ေဆး၀ါးနဲ႔ဆိုင္တဲ့
လႈပ္ရွားမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို မွ်ေ၀ေပးလာပါတယ္တဲ့။
ေနာက္ၿပီး ထိုင္း၊ တ႐ုတ္၊ အိႏၵိယႏိုင္ငံေတြနဲ႔လည္း ျမန္မာစစ္အစိုးရက မူးယစ္ေဆး၀ါး
ႏွိမ္နင္းေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ တိုးျမႇင့္ၿပီး လုပ္ေဆာင္လာတဲ့အေၾကာင္း၊ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္
ေမလတုန္းက ဒု-ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးရဲျမင့္ကို သူ႔ရဲ႕သား ေအာင္ေဇာ္ရဲျမင့္က မူးယစ္ေဆး၀ါး
ေရာင္း၀ယ္ေဖာက္ကားမႈနဲ႔ ပတ္သက္တယ္ဆိုၿပီး ရာထူးကဖယ္ရွားခဲ့ပါတယ္။
ေနာက္တခါ စစ္အစိုးရေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ နီးစပ္တဲ့ စီးပြားေရးသမား ေမာင္၀ိတ္နဲ႔
အေပါင္းအပါ ၄ ေယာက္ကိုလည္း ေထာင္ဒဏ္ ၁၅ ႏွစ္ ခ်ခဲ့ပါတယ္တဲ့။

ျမန္မာစစ္အစိုးရက မူးယစ္ေဆး၀ါး ပေပ်ာက္ေရးအတြက္ ၁၅ ႏွစ္ စီမံကိန္းကို ၁၉၉၉
ခုႏွစ္က ခ်မွတ္ထားပါတယ္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ၾကရင္ ျမန္မာျပည္တခြင္ မူးယစ္ေဆး၀ါး
ကင္စင္ေစရမယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ ဒီအစီအစဥ္ၿပီးရင္ ေနာက္တႏွစ္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္က
အာဆီယံေဒသတြင္း ႏိုင္ငံေတြအားလံုး မူးယစ္ေဆး၀ါး ကင္းစင္ေစရမယ္လို႔ စီမံကိန္း
ခ်ထားတာ ရွိပါတယ္တဲ့။ ဒီလိုေျပာထားသလို ျဖစ္လာေအာင္ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ
အေနနဲ႔ မူးယစ္ေဆး၀ါး ထုတ္လုပ္ျဖန္႔ခ်ိေနတာေတြ၊ ဘိန္းစိုက္ပ်ဳိးေနတာေတြကို
သိသိသာသာ ေလ်ာ့က်သြားေအာင္လုပ္မွ ျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲ
ဆိုေတာ့ ျမန္မာျပည္ဟာ ကမၻာ့ဘိန္းအထြက္ဆံုး တိုင္းျပည္ေတြထဲမွာ ဒုတိယလိုက္ေန
လို႔ပါပဲတဲ့။

ျမန္မာျပည္ မဟုတ္တဲ့ တျခားတိုင္းျပည္ေတြက မူးယစ္ေဆး၀ါးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး
ထူးျခားတာေတြေရာ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ဘာေတြပါေသးလဲရွင့္။

ထူးျခားတာကေတာ့ မကၠဆီကိုႏိုင္ငံပါ။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံနဲ႔ ကပ္လ်က္ရွိတဲ့ တိုင္းျပည္ မွာ မူးယစ္ေဆး၀ါးျပႆနာက ေတာ္ေတာ္ႀကီးေနတာပါ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္အတြင္း မူးယစ္ေဆး၀ါး ေရာင္း၀ယ္မႈေတြကို ႏွိမ္နင္းေရးလုပ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့ တိုက္ပြဲေတြအတြင္းလူေပါင္း ၆,၀၀၀ ေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ့ရပါတယ္တဲ့။ မကၠဆီကိုသမၼတကလည္း သူ႔တိုင္းျပည္အတြင္းက မူးယစ္ေဆး၀ါးဂိုဏ္းေတြကို ႏွိမ္နင္းဖို႔ စစ္သားေတြ ေထာင္နဲ႔ခ်ီ သံုးစြဲခဲ့ရပါတယ္။ အခုရက္ပိုင္းေတြအတြင္းမွာကိုပဲ အေမရိကန္နဲ႔ မကၠဆီကိုနယ္စပ္မွာ
မူးယစ္ေဆး၀ါးဂိုဏ္းေတြ အခ်င္းခ်င္း တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ပြားေနလို႔ မဆိုင္တဲ့ျပည္သူေတြပါ
ေသဆံုးမႈေတြ ရွိေနပါတယ္။ ဒီလို အခ်င္းခ်င္းတိုက္ခိုက္မႈေတြကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္
မူးယစ္ေဆး၀ါး ႏွိမ္နင္းမႈေတြက ထိေရာက္ေအာင္ျမင္တယ္လို႔ ဆိုရမွာပဲဆိုၿပီး
အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ ေသာၾကာေန႔ကထုတ္ျပန္တဲ့ အစီရင္ခံစာထဲမွာ
ေဖာ္ျပထားပါတယ္။