တတ္တဲ့ လူေတြ ကေျပာရင္..တတ္ေယာင္ကားေတြက နားေထာင္

၀က္တုပ္ေကြး ကာကြယ္ေရး အပူခ်ိန္တုိင္း႐ုံနဲ႔ မလုံေလာက္

17 July 2009

A အမ်ဳိးအစား H1N1 ၀က္တုပ္ေကြးေရာဂါ ျပန္႔ပြားမႈ ထိန္းခ်ဳပ္ေရးအတြက္ ေဒသတြင္း အစိုးရေတြၾကားမွာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ ျမႇင့္တင္ႏုိင္ဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္းမႈေတြ ထုိင္းအစိုးရဘက္က ျပင္ဆင္ေနပါတယ္။ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ တျခားလက္တြဲဘက္ ႏုိင္ငံေတြက ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေတြ မၾကာခင္ ထုိင္းႏုိင္ငံမွာ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးၾကတဲ့အခါ ၀က္တုပ္ေကြးေရာဂါ ထိန္းခ်ဳပ္ေရးကိစၥ ထုိင္းအစုိးရအေနနဲ႔ တင္ျပေဆြးေႏြးသြားဖို႔ ရွိတယ္လို႔ ဗြီအုိေအသတင္းေထာက္ ရြန္ ေကာ္ဘင္ (Ron Corbin) သတင္းေပးပုိ႔ထားပါတယ္။ ဒီအေပၚမွာ အေျခခံၿပီး ေနာက္ဆုံး ၀က္တုပ္ေကြး အေျခအေနေတြကို ကုိသားၫြန္႔ဦးက စုစည္းတင္ျပေပးထားပါတယ္။

A အမ်ဳိးအစား H1N1 ၀က္တုပ္ေကြးေရာဂါပိုး တုိက္ဖ်က္ေရး ေဆးေတြကို ေစ်းႏႈန္း သက္သက္သာသာနဲ႔ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ျဖန္႔ေ၀ႏုိင္ေအာင္ အာရွအစိုးရေတြ ပူးေပါင္းၿပီး ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ လုိလားတယ္လို႔ ထုိင္းအစိုးရဘက္က ေျပာပါတယ္။ ထုိင္းႏုိင္ငံေတာင္ပုိင္း ဖူးခက္ အပန္းေျဖကၽြန္းမွာ ေနာက္အပတ္ထဲလုပ္မယ့္ ARF အစည္းအေ၀း ကာလအတြင္း ထုိင္း၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အဘီဆစ္ ၀ိတ္ခ်ာခ်ီ၀ (Abhisit Vejjajiva) အေနနဲ႔ ဒီကိစၥကို တင္ျပေဆြးေႏြးဖို႔ ရွိတယ္လို႔ မစၥတာအဘီဆစ္ရဲ႕ ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီ ေျပာခြင့္ရသူ ဘူရန္နက္ခ်္ ဆန္မြတ္တာရတ္က ေျပာပါတယ္။

“ဒါဟာ ကမၻာ့အဆင့္အထိ ကုိင္တြယ္ေျဖရွင္းဖုိ႔ လိုအပ္တဲ့ အားလုံးအတြက္ စိန္ေခၚခ်က္ဆုိတာ ရွင္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အားလုံး စုေပါင္းၿပီး အေျဖရွာ ကုိင္တြယ္ႏုိင္ေရး ႀကိဳးပမ္းဖုိ႔ မစၥတာအဘီဆစ္အေနနဲ႔ အလြန္ ဆႏၵရွိေနပါတယ္။ ဥပမာ ကာကြယ္ေဆးေတြနဲ႔ ေရာဂါတုိက္ဖ်က္ ေဆးေတြကို လူတိုင္း အလြယ္တကူ ရရွိႏုိင္ေရးမွာ ႀကိဳးပမ္းၾကဖို႔ပါ။”

ကာကြယ္ေဆးနဲ႔ တုိက္ဖ်က္ေဆးေတြ လြယ္လြယ္ကူကူနဲ႔ ေစ်းသက္သက္သာသာ ရရွိေရးအျပင္ ေဆး၀ါးနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ေနာက္ျပႆနာတခုက တုိက္ဖ်က္ေဆး မတုိးေတာ့တဲ့ ေရာဂါပုိးေတြ ျဖစ္လာႏုိင္ေျခ ရွိတာပါ။ အခုလက္ရွိ ၀က္တုပ္ေကြးေရာဂါ ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္ဖို႔အတြက္ က်န္းမာေရး တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ အစုိးရ အာဏာပုိင္ေတြမွာ အဓိက တာ၀န္ရွိတယ္လို႔ လူထုက်န္းမာေရး အရာရွိေတြက ယူဆထားပါတယ္။

အေရးႀကီးတာက ေရာဂါပိုးကို ရွာေဖြေန႐ုံတင္ မၿပီးဘဲနဲ႔ ေတြ႕ထားတဲ့ ေရာဂါပိုးေတြကို မျပတ္ေထာက္လွမ္းၿပီး အသြင္ကူးေျပာင္းမႈ ရွိမရွိ၊ ေဆးနဲ႔ ယဥ္ပါးလာမႈ ရွိမရွိ ေစာင့္ၾကည့္သြားဖုိ႔ လုိအပ္တယ္လို႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု တင္နက္ဆီျပည္နယ္ လူထုက်န္းမာေရးဌာနက ေဒါက္တာမင္းမင္းစိုးက ေျပာပါတယ္။

“ပထမဆုံး အဆင့္အေနနဲ႔ Monitoring Surveillance ကို ေသေသခ်ာခ်ာလုပ္ဖုိ႔ လုိတယ္ေလ။ သာမန္ အပူခ်ိန္ တုိင္းေန႐ုံေလာက္နဲ႔ေတာ့ မၿပီးဘူး။ ႏုိင္ငံ ေဒသအလုိက္ ဗိုင္းရပ္စ္တခုရဲ႕ ေျပာင္းလဲမႈေတြက တူခ်င္မွတူတာဆုိေတာ့ သက္ဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံေတြမွာလည္း ဗုိင္းရပ္စ္ပုိးေတြ ဘယ္ေလာက္ Mutate ျဖစ္ေနလဲ၊ Drug Persistance ဘယ္ေလာက္ျဖစ္ေနလဲ၊ ေဆးေတြကို ဘယ္ေလာက္ယဥ္ပါးေနလဲ၊ ဒါေတြကို အၿမဲ Monitor လုပ္ဖုိ႔ လိုပါတယ္။

“ဘယ္လုိလူေတြမွာ ေရာဂါ ပုိၿပီး ဆုိးဆုိး၀ါး၀ါး ပိုျဖစ္လာလဲ၊ ဒါေတြလည္း ေစာင့္ၾကည့္ဖုိ႔လုိတယ္။ အဲဒါေတြ ေစာင့္ၾကည့္ၿပီးေတာ့မွ Information Facts ကို အေျခခံၿပီးမွ ျပည္သူကုိ တိတိက်က် ထုတ္ျပန္ဖုိ႔ လိုတယ္။ အကယ္၍ သတင္းက မွန္မွန္မထုတ္ႏုိင္ဘူး၊ ေသေသခ်ာခ်ာ ျပည့္ျပည့္စုံစုံ မထုတ္ႏုိင္ဘူးဆိုရင္ ျပည္သူက သို႔ေလာ သို႔ေလာ ျဖစ္ၿပီးေတာ့ မေၾကာက္တဲ့လူေရာ၊ အေၾကာက္လြန္တာေရာ အကုန္႐ႈပ္ကုန္မွာေပါ့။”

လက္ရွိအားျဖင့္ ထုိင္းႏုိင္ငံလို ေနရာမ်ဳိးမွာေတာ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ CDC ေရာဂါထိန္းခ်ဳပ္ေရး ဌာနခြဲနဲ႔ အေမရိကန္ စစ္ဘက္ ဓာတ္ခြဲ သုေတသနခန္းေတြ ရွိေတာ့ အဲဒီကေန ေရာဂါပိုးေတြကို ေန႔စဥ္မျပတ္ ေစာင့္ၾကည့္ အကဲျဖတ္ႏုိင္ေပမယ့္ ျမန္မာႏုိင္ငံလုိ ေနရာမ်ဳိးေတြမွာေတာ့ ဒီလို ေန႔စဥ္မျပတ္ ေစာင့္ၾကည့္ႏုိင္တဲ့စနစ္ အားနည္းမႈေတြေၾကာင့္ ေရာဂါပိုး အသြင္ေျပာင္းႏုိင္တာေတြ၊ ေဆးယဥ္တာေတြ ျဖစ္လာႏုိင္တယ္လို႔ ေဒါက္တာမင္းမင္းစုိးက ယူဆပါတယ္။ အခုအခ်ိန္ဟာ ကမၻာ့ေတာင္ျခမ္းေဒသ တုပ္ေကြးရာသီခ်ိန္မို႔ အထူးဂ႐ုျပဳသင့္တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။

“Genetic Mutation ဆက္ျဖစ္မွာလား၊ အဲဒါကိုပဲ ေၾကာက္ေနတယ္။ ဗမာျပည္မွာက မုိးရာသီ စုိထုိင္းစနဲ႔ဆုိေတာ့ Flu Virus က နည္းနည္းေလး အသက္ပိုရွည္ဖုိ႔ Chance မ်ားလာၿပီ၊ ဆုိေတာ့ အခုအခ်ိန္မွာ စုိးရိမ္ရတာ က်ေနာ္တို႔ လူေတြၾကားမွာ အရင္တုန္းက ရွိၿပီးျဖစ္တဲ့ Type B H1N1, H3N2 အဲဒါေတြ၊ လူထဲမွာရွိတဲ့ Flu Virus နဲ႔ အခုေပၚလာတ့ဲ Swine Flu Virus နဲ႔ ထပ္ေပါင္းၿပီးေတာ့ ပုိဆုိးလာမွာကုိပဲ စုိးရိမ္ေနတာပါ။”

ထုိင္းႏုိင္ငံမွာေတာ့ ၀က္တုပ္ေကြး ကူးစက္ခံရသူ ၄,၀၀၀ ေက်ာ္သြားၿပီး ေသဆုံးသူ အနည္းဆုံး ၂၅ ဦး ရွိသြားပါၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ ေရာဂါပိုး ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္ေရးအတြက္ ေက်ာင္းေတြနဲ႔ တခ်ဳိ႕အလုပ္ေတြကုိ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕မွာ ယာယီပိတ္ထားရပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာေတာ့ ေရာဂါပုိးကူးစက္သူ ၃ ဦး ရွိသြားၿပီလို႔ အစိုးရက တရား၀င္ ေၾကညာထားပါတယ္။ ဒီေရာဂါဟာ ကမၻာ့ ကပ္ေရာဂါအဆင့္ ျဖစ္လာၿပီလို႔ WHO က သတိေပးထားေပမယ့္ တဖက္မွာေတာ့ ေရာဂါဟာ အေပ်ာ့စားအဆင့္မွာပဲ ရွိပါေသးတယ္။ ကာကြယ္ေဆး ထုတ္လုပ္ႏုိင္ဖို႔ေတာ့ ဗုိင္းရပ္စ္ပုိးေမြးၿပီး အခု ေဆးကုမၸဏီ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို ပိုးနမူနာ ပို႔ထားေပမယ့္ စိတ္ခ်ရတဲ့ ကာကြယ္ေဆးေတြ ျဖစ္လာဖုိ႔ေတာ့ အခ်ိန္ကာလ အတန္ၾကာ လိုဦးမယ္လို႔ ေဒါက္တာမင္းမင္းစိုးက ေျပာပါတယ္။

ထုိင္းႏုိင္ငံမွာေတာ့ H1N1 ဗုိင္းရပ္စ္ ကာကြယ္ေဆးနဲ႔ ေရာဂါတုိက္ဖ်က္ေဆး ထုတ္ဖုိ႔အတြက္ ထုိင္းအစိုးရက အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၅ သန္း သုံးစြဲဖုိ႔ အတည္ျပဳလုိက္ပါၿပီ။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ေဒသတြင္း ႏုိင္ငံေတြၾကားမွာ ေရာဂါတုိက္ဖ်က္ေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ တုိးျမႇင့္ဖို႔ အစိုးရေတြအေနနဲ႔ ေငြေၾကးပုိမုိသုံးစြဲၿပီး ကာကြယ္ေဆးနဲ႔ တုိက္ဖ်က္ေဆးေတြ ေဖာေဖာသီသီ ရႏုိင္ေအာင္ ထုိင္းအစုိးရက အခုလာမယ့္ အာဆီယံနဲ႔ အေမရိကန္၊ တ႐ုတ္၊ အိႏၵိယ၊ ၾသစေၾတးလ် အစရွိတဲ့ အျခားႏုိင္ငံေတြ ပါ၀င္တဲ့ ဖူးခက္အစည္းအေ၀းႀကီးမွာ ဦးစီးဦးေဆာင္လုပ္ၿပီး ေဆြးေႏြးဖုိ႔ စီစဥ္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
http://www.voanews.com/burmese/2009-07-17-voa2.cfm
ေဆး၀ါးမလုံေလာက္လုိ႔ ၾသစေၾတးလ်ႏုိင္ငံက ၀က္တုပ္ေကြး ကူးစက္သူ ၆,၀၀၀ အထိ ေသဆုံးႏုိင္တယ္ဆို ဆိုပါတယ္.. သိပ္ေတာ္ေနတဲ့ ျမန္မာျပည္က ဗိေႏၶာေဆးနဲ့ ကုရင္ေတာ့ ေျပာတတ္ဖူးေပါ့ဗ်..ဂန္ ့ကုန္ၾကဖို ့ဘဲက်န္ေတာ့တယ္။