ျမန္မာေရွးေဟာင္းပစၥည္းေတြ ဒီလုိခုိးထုတ္ပါတယ္

ေခတ္ျပိဳင္
(သတင္းေဆာင္းပါး)
ရဲရင့္ျမင့္ေမာင္/ ၁၃ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၂၀၀၉



ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ စစ္အစိုးရမ်ားအဆက္ဆက္ စီးပြားေရးေတာက္ေလွ်ာက္က်ဆင္းလာၿပီး လူမူေရးဘက္မွာ လည္း အက်င့္စာရိတၱပ်က္ျပားမႈမ်ား တိုးျမင့္လာသည့္အျပင္ ျမန္မာစစ္အစိုးရမ်ားကလည္း ေရွးေဟာင္းပစၥည္း ထိန္းသိမ္းေရး၊ သာသနာေစာင့္ထိန္းေရးပိုင္းမ်ားတြင္ လစ္ဟင္းညံ့ဖ်င္းမူမ်ား ရွိလာသည္။ ေနာက္ဆက္တြဲ အျဖစ္ ျမန္မာျပည္မွ

ေရွးေဟာင္းဗုဒၶ႐ုပ္ပြားေတာ္မ်ားႏွင့္ ေရွးေဟာင္းပစၥည္းမ်ားမွာ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး တရားမ၀င္ခိုးထုတ္ေနသည္မွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ားအဆင့္ဆင့္ ပါ၀င္ပတ္သက္မူေၾကာင့္ ယေန႔ထိတိုင္ အထူးသျဖင့္ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္တေလွ်ာက္တြင္ ပံုမွန္လုပ္ကိုင္လ်က္ရွိၾကသည္။

ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္တေလွ်ာက္မွ ထိုင္းဘက္သို႔ ေရွးေဟာင္းပစၥည္းမ်ား တရားမ၀င္တင္သြင္းရာတြင္ ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ ထိုင္းအာဏာပိုင္မ်ားကိုလည္း ညႇိႏႈိင္းထားရေၾကာင္း၊ ညိႇႏႈိင္းမူမရွိဘဲ ခိုးသြင္းပါက ထိုင္းအေကာက္ခြန္ဌာနက ပစၥည္းမ်ားသိမ္းယူၿပီး ေရွးေဟာင္းပစၥည္းမ်ား ဟုတ္မဟုတ္ စစ္ေဆးၿပီးေနာက္ တရား၀င္ေလလံတင္၍ ျပန္လည္ေရာင္းခ်ေၾကာင္း ေရွးေဟာင္းကုန္သည္တဦးက ရွင္းျပသည္။

“ျမ၀တီကတဆင့္ ေရွးေဟာင္းပစၥည္းေတြကို ညဘက္လူေျခတိတ္ခ်ိန္မွာ ေလွေတြနဲ႔ ထိုင္းဘက္ကို ပို႔ရတယ္။ ကိုယ့္ဆီက ကိုယ္ေတာ္ေတြကို ေပးရသလို ထုိင္းဘက္က ကိုယ္ေတာ္ေတြကိုလည္း ေပးရတာပဲ။ အဲလိုမလုပ္ လို႔ကေတာ့ အခ်ဳပ္ေရာက္၊ ဂတ္ေရာက္၊ ေထာင္ေရာက္နဲ႔ ေတာ္႐ံုနဲ႔ နာလန္ျပန္ထူႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူး။ ေရွးေဟာင္းပစၥည္းသယ္တဲ့ ျမန္မာကုန္သည္ေတြ ထိုင္းမွာ ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္က်ေနတာေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္” ဟု ရွင္းျပသည္။

၎က “အခုေနာက္ပိုင္း ေရွးေဟာင္းဘုရားေတြ ရွာရတာခက္သြားၿပီး ဘုရား၀ယ္တဲ့သူေတြလည္း ေရွးေဟာင္း လူသံုးကုန္ေတြဘက္ကို လမ္းေၾကာင္းေျပာင္းၿပီး အလုပ္လုပ္ၾကရတယ္။ ေရွးေဟာင္း တိုင္ကပ္နာရီ ဘီဒို၊ စားပြဲ၊ ကုလားထုိင္၊ တရားေဟာပလႅင္၊ တူရိယာပစၥည္း၊ ႐ုပ္ေသး႐ုပ္နတ္႐ုပ္ေတြ ဘက္ကို ေျပာင္းလုပ္ၾကတယ္။ ဒါေတြၾကေတာ့ တႏိုင္ငံလံုးမွာ လုိက္၀ယ္လို႔ရတာကိုး၊ ရန္ကုန္မွာ စုထားၿပီး ကားေတြနဲ႔ ျမ၀တီဘက္ကို သယ္ရ တယ္။ အားလံုးေအးေအးေဆးေဆးသယ္လို႔ရတယ္။ ဘာျပႆနာမွ မရွိဘူး။ လမ္းခရီးမွာ ဒီေလာက္မ်ားတဲ့ ဂိတ္ေတြကို ျဖတ္ဖို႔အတြက္ ႀကိဳတင္ဆက္သြယ္ ေပးကမ္းထားတာမရွိရင္ ဘယ္လိုမွ ခရီးမေပါက္ႏိုင္ဘူး” ဟု ေျပာသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျပည္ပသို႔ လက္မႈထည္မ်ားတင္ပို႔ရာတြင္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအေနျဖင့္ လုပ္ငန္း လိုင္စင္မ်ား ေလွ်ာက္ထားရၿပီး ေရွးေဟာင္းပစၥည္းမဟုတ္ေၾကာင္း ကတိခံ၀န္ခ်က္ျဖင့္ ေလွ်ာက္ထားရန္လိုသည္ဟု ပို႔ကုန္ လုပ္ငန္းဌာနမွ သတ္မွတ္ထားသည္။ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအေနျဖင့္ ျပည္ပသို႔ ေရွးေဟာင္းႏွင့္ လက္မႈပစၥည္းမ်ား တင္ပို႔ရျခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ ျမန္မာေရွးေဟာင္းပစၥည္းကုန္သည္တဦးက “ဥပေဒကေတာ့ အမ်ိဳးမ်ိဳးေျပာင္းေန တာပဲ။ အရင္ကဆိုရင္ လက္မႈပစၥည္းတင္ပို႔မႈကို ေရွးေဟာင္းသုေတသနဦးစီးဌာနရဲ႕ ေထာက္ခံခ်က္ယူရတယ္။ အခုမလိုေတာ့ဘူး။ ဒါေပမယ့္ လိုင္စင္ေလွ်ာက္ရင္ေတာ့ ေရွးေဟာင္းပစၥည္းမဟုတ္ေၾကာင္းကိုေတာ့ ၀န္ခံလက္မွတ္ေရးထိုးရတယ္။ ဒါကလည္း တကယ္အလုပ္မျဖစ္တဲ့ကိစၥႀကီးပါ။ တန္ဖိုးႀကီးေရွးေဟာင္းပစၥည္းေတြဟာ သူ႔နည္းသူ႔ဟန္နဲ႔ ေအာက္လမ္းကေနပဲ နယ္စပ္ကိုထြက္ေနတာပါ။ တႏိုင္ငံလံုးက အာဏာပိုင္ေတြ ပါ၀င္ပတ္သက္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံက ေရွးေဟာင္းပစၥည္းေတြအမ်ားစုဟာ ထုိင္းႏိုင္ငံကတဆင့္ အျခားႏိုင္ငံ အေတာ္မ်ားမ်ားကို ေရာက္သြားတာ ကုန္သေလာက္ျဖစ္ေနၿပီ” ဟု ေျပာသည္။

ယခုႏွစ္ဆန္းက အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံ ဂ်ာကာတာၿမိဳ႕ေတာ္တြင္ “ဗုဒၶဘား” အမည္ရွိ အဆင့္ျမင့္ ယမကာဆိုင္ ဖြင့္လွစ္ခဲ့ရာ ျမန္မာလက္ရာဟုယူဆရသည့္ ဗုဒၶ႐ုပ္ပြားေတာ္ႀကီးတဆူအပါအ၀င္ ျမန္မာ၊ ထုိင္း ႐ုပ္ပြားေတာ္မ်ားကို ဆိုင္ခန္းအျပင္အဆင္အျဖစ္ ခ်ထားပံုကို တိုင္းမ္မဂၢဇင္းတြင္ ဓာတ္ပံုႏွင့္တကြ ေဖာ္ျပထားသည့္အတြက္ ျပႆနာေတြ တက္ခဲ့ဖူးသည္။

မဲေဆာက္၊ ျမ၀တီ ခ်စ္ၾကည္ေရးတံတား ထိုင္းဘက္ျခမ္းေအာက္ရွိ ျမန္မာေရွးေဟာင္းပစၥည္းအေရာင္းဆိုင္တြင္ တလလွ်င္ အနည္းဆံုးသံုးေလးႀကိမ္ခန္႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္မွာ ျမန္မာဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား ေရွးေဟာင္း ဗုဒၶ႐ုပ္ပြားေတာ္အေသးေလးမ်ား လာေရာက္ေရာင္းခ်ရာ ႏွစ္လက္မ၊ သံုးလက္မ ႐ုပ္ပြားေတာ္တဆူလွ်င္ ဘတ္ေငြ (၁,၀၀၀) မွ (၂,၀၀၀)အထိ ရရွိၾကသည္။

အခ်ိဳ႕ျမန္မာဘုန္းႀကီးမ်ားမွာ ေစ်းမတည့္ဘူးဟုဆိုကာ ခ်စ္ၾကည္ေရးတံတားအနီးရွိ ေရွးေဟာင္းဆိုင္မ်ားသို႔ တဆိုင္၀င္တဆိုင္ထြက္ လိုက္လံေရာင္းခ်ရာ ေရွးေဟာင္းဆိုင္မ်ားတြင္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနသူ ျမန္မာ အလုပ္သမားမ်ားက “တကယ္မ်က္ႏွာပူဖို႔ေကာင္းတယ္ဗ်ာ။ လူပုဂၢိဳလ္ေတြလုပ္တာက တမ်ိဳးေပါ့၊ အခုလို သကၤန္း၀တ္တဲ့ ျမန္မာဘုန္းႀကီးေတြ ဒီကိစၥမ်ိဳးမလုပ္သင့္ဘူး။ အဲ့ဒီဘုန္းႀကီးေတြကို ဘာလို႔ဘုရားလာ ေရာင္းရတာလဲလို႔ ေလွ်ာက္ေတာ့ ေက်ာင္းေ၀ယ်ာ၀စၥအတြက္ ေက်ာင္းျပင္ဖို႔ ဘုရားတည္ဖို႔ ဆိုၿပီး အလွဴလာခံ တာပါလို႔ ေျပာတယ္။ အင္မတန္ကို ရွက္ဖို႔ေကာင္းပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။

ယခင္က မဲေဆာက္ၿမိဳ႕တြင္ ေရွးေဟာင္းဘုရားမ်ား လာေရာင္းသည့္ ျမန္မာဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားႏွင့္ အခေၾကးေငြ ယူ၍ စိတ္ႂကြေဆး ေခၚ (ယာဘ) ေဆးျပားမ်ား အလံုးေရသိန္းႏွင့္ခ်ီ၍ သယ္ေဆာင္ေပးေသာ ျမန္မာဘုန္းႀကီး မ်ားကိုလည္း မဲေဆာက္အာဏာပိုင္မ်ားက ဖမ္းဆီးရမိျခင္းမ်ား ရွိခဲ့သည္။

ျမ၀တီခ႐ိုင္၊ ျမ၀တီၿမိဳ႕ရွိ မိေက်ာင္းကုန္းဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမွ ဆရာေတာ္ဦး၀ိေရာဇနသည္ ခ႐ိုင္သံဃာ့နာယကအတြင္းေရးမႉးႏွင့္ ခ႐ိုင္သံဃာ့စည္းကမ္းထိန္းသိမ္းေရးတာ၀န္ခံျဖစ္ေသာ္လည္း ျမ၀တီၿမိဳ႕သို႔ ႂကြေရာက္လာသည့္ သာသနာ၀င္မ်ားအား ႀကီးၾကပ္မႈ အားနည္းေပါ့ေလ်ာ့ေနသည့္အတြက္ သံဃာ့၀ိနည္းႏွင့္ ကိုက္ညီမူမရွိဘဲ ဘာသာေရးကို ဗန္းျပ၍ ထုိင္းႏိုင္ငံသို႔ ကိုယ္က်ိဳးအတြက္ လာေရာက္ၾက သည့္ ရဟန္းႏွင့္သီလရွင္မ်ားအား သာသနာအက်ိဳးေမွ်ာ္ကိုး၍ ၾကပ္မတ္စစ္ေဆးသင့္သည္ဟု ျမ၀တီၿမိဳ႕ခံတဦးက ေျပာသည္။

ျမ၀တီၿမိဳ႕မွ ထုိင္းဘက္သို႔ ေရွးေဟာင္းပစၥည္းပို႔သည့္ ျမန္မာအလုပ္သမားေခါင္းေဆာင္တဦးက “ထုိင္းသူေဌးေတြက သူတို႔ကားေတြနဲ႔ အရန္သင့္လာေစာင့္တယ္။ ပစၥည္းကိုေတာ့ ညဘက္ပဲ သယ္ရတယ္။ ႏွစ္ဖက္ အာဏာပုိင္ေတြကိုေတာ့ ညိႇထားၿပီးသားျဖစ္တယ္။ ပစၥည္းေရာက္တာနဲ႔ တခါတည္းသယ္သြားတာပဲ။ တခ်ိဳ႕ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔မေတြ႔ဖူးတဲ႔ လူႏွစ္ဖက္စာေလာက္ရွိတဲ႔ ေရွးေဟာင္းေမာင္းႀကီးေတြ၊ ေပစာထုပ္ေတြ၊ ေၾကးစည္ႀကီးေတြအစံုပဲ။ အဲဒီအေပၚမွာ ကဗၸည္းထုိး ထားတာ ပါဠိလိုခ်ည္းပဲ၊ တကယ္ႏွေျမာဖို႔ေကာင္းတယ္။ ဒါေပမယ့္ ငါ့၀မ္းပူဆာမေနသာ ကိန္းဆိုက္ကုန္ၿပီး အခုလိုထိုင္းဘက္ကို ေရွးေဟာင္းပစၥည္းေတြပို႔တာ။ အဆက္အသြယ္မရွိလို႔ကေတာ့ ၾကက္သြန္နီ၊ ၾကက္သြန္ျဖဴသြင္းရင္ေတာင္ ထိုင္းကာစတန္က ဖမ္းတယ္။ ဒီလိုေရွးေဟာင္းေတြ က်ေတာ့ ညဘက္ ဘယ္သူမွစစ္တာေဆးတာ မရွိဘူး။ ဟိုဘက္ဒီဘက္ မီးစိမ္းျပဖို႔ပဲလို တယ္။ အခု ေနာက္ပိုင္း ေရွးေဟာင္းဘုရားဆင္းတုေတာ္ေတြက နည္းသြားေပမယ့္ လူသံုးကုန္ေတြကေတာ့ ဒီေန႔အထိ ထုိင္းကို၀င္ေနဆဲပဲ။ ဥပမာ- အဂၤလိပ္ေခတ္က ႐ုပ္ရွင္႐ိုက္စက္ေတြ၊ ႐ုပ္ရွင္ျပစက္ေတြဆိုရင္ ထိုင္းေတြက မတန္မရာေစ်းပဲ ေပးတယ္။ ေရွးေဟာင္းပစၥည္းက အမွန္အကန္ဆိုေပမယ့္ သူခိုးေစ်းနဲ႔ လာေရာင္းသလိုျဖစ္ေတာ့ အႏွိမ္ခံရတာေပ့ါ။ ကုန္သည္ေတြအေျပာအရ ဆယ္ခ်ိဳးတခ်ဳိးပဲရတယ္။ ထုိင္းဘက္ ေရာက္တဲ့ပစၥည္းကို ျပန္သယ္ဖို႔ဆိုတာကလည္း မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ အျခားေရွးေဟာင္းပစၥည္းေတြ ျဖစ္တဲ႔ မွန္စီေရႊခ်စားပြဲ၊ ကုတင္၊ သလြန္၊ ေၾကးမံုျပင္၊ မွန္တင္ခုံ ေတြကအစ ရရာေစ်းနဲ႔ ေရာင္းေနရေတာ့ တဖက္၀ယ္လက္က ၿမိဳးၿမိဳးးျမက္ျမက္ရတဲ႔ သေဘာမ်ိဳးရွိတယ္” ဟု ၎၏လုပ္ငန္း အေတြ႕အႀကံဳအား ရွင္းျပသည္။

၂၀၀၉ ခုႏွစ္အစမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရဲဌာနာခ်ဳပ္႐ံုး ႏိုင္ငံျဖတ္ေက်ာ္မူခင္းဌာနက ၫႊန္ၾကားေရးမႉးရဲမႉးႀကီး စစ္ေအးက အာဆီယံေဒသတြင္း ေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမူပစၥည္းမ်ားကို တရားမ၀င္လႊဲေျပာင္းျခင္း၊ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ျခင္း မ်ားကိုတားဆီးရန္ ဥပေဒမ်ား ျပ႒ာန္းလိုက္သည္ဟုေျပာသည္။ ျပည္တြင္းတြင္လည္း ေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမူ ကာကြယ္ထိန္းသိမ္းမူႏွင့္ပတ္သက္၍ ဥပေဒျပ႒ာန္းရန္ လုိေၾကာင္း၊ ဆင္းရဲသည့္ႏိုင္ငံမ်ားမွ ေရွးက်သည့့္ ပစၥည္းမ်ားကို ေစ်းေကာင္းရလွ်င္ ေရာင္းခ်မႈမ်ား ရွိေနသည့္အတြက္ အမ်ိဳးဂုဏ္သိကၡာႏွင့္ဆိုင္သည့္ေရွး ေဟာင္းပစၥည္းမ်ားကို ကာကြယ္ထိန္းသိမ္းရန္လိုသည္ဟု ျပည္တြင္းထုတ္ဂ်ာနယ္တေစာင္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

၎ကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ မဲေဆာက္ၿမိဳ႕တြင္ ကိုယ္ပိုင္ေရွးေဟာင္းပစၥည္းဆိုင္ ဖြင့္ထားသည့္ ျမန္မာတဦးက “ဒါကေတာ့ လူၾကားေကာင္းေအာင္ ေျပာတာပဲ။ ျမန္မာျပည္က ေရွးေဟာင္းပစၥည္းေတြ ထိုင္းကို၀င္လာတာ ကုန္သေလာက္ျဖစ္သြားၿပီ။ ထိုင္းကလည္း ေရွးေဟာင္းဆိုရင္ ကုလားလက္ဖက္ရည္ဆိုင္က ေရေႏြးတည္တဲ႔ ဆမားဒိုးလို ေရွးေဟာင္းအိုးကအစ ၀ယ္တယ္။ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ မဲေဆာက္၊ ျမ၀တီမွာ သိသိသာသာျဖစ္ တာက ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းမွာ လူေတြက စား၀တ္ေနေရး အေတာ့္ကိုဒုကၡေရာက္ၾကေတာ့ အဲ့ဒီေနာက္ပိုင္း ၀င္လိုက္တဲ့ ေရွးေဟာင္းပစၥည္းေတြ ဘယ္မွာဖမ္းတာ ဆီးတာရွိလို႔လဲ။ ဘားအံဂိတ္၊ ေကာ့ကရိတ္၊ ျမ၀တီဂိတ္နဲ႔ ရွိသမွ်ဂိတ္ေတြကို ေငြနဲ႔သာခင္းစမ္းပါ။ သယ္ခ်င္ရာသယ္လို႔ရတယ္။ ျမန္မာေရွးေဟာင္းဘုရားနဲ႔ ပစၥည္းေတြ ေအာက္လမ္းကေန ႏိုင္ငံျခားကို ထြက္တာ ျမ၀တီ၊ မဲေဆာက္လမ္းဟာ အလြယ္ကူဆံုးပဲ။ ေခတ္စနစ္ကမေကာင္းေတာ့ လူေတြငတ္ၾကတယ္။ မိသားစုစား၀တ္ေနေရးအတြက္ ရရာ ရွိရာေရာင္းၿပီး ေျဖရွင္းေနရတယ္။ သူတို႔ေျပာတဲ႔ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္တို႔ အမ်ိဳးဂုဏ္၊ ဇာတိဂုဏ္ဆိုတာေတြက ကိုယ္လည္း သူတို႔လိုေနရာေတြမွာ ေနရမယ္ဆိုရင္ ေျပာႏိုင္ပါတယ္” ဟု ဆိုသည္။

မဲေဆာက္ရွိ ျမန္မာဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းတြင္ ကိုးကြယ္ရန္အတြက္ စက်င္ေက်ာက္ျဖင့္ ထုလုပ္ထားသည့္ ေက်ာက္ဆင္းတုမ်ားကို မႏၱေလးမွ ပင့္ေဆာင္လာရာတြင္ ျမ၀တီၿမိဳ႕တြင္ ႀကံဳေတြ႔ရ သည့္အခက္အခဲမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ “ျမ၀တီအာဏာပိုင္ေတြဟာ သူတို႔နဲ႔မညိႇရင္ ေက်ာက္ဆင္းတု႐ုပ္ပြားေတာ္ေတာင္မွ သယ္ခြင့္ျပဳ တာမဟုတ္ဘူး။ ဒါေတာင္မွ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းအတြက္ ကိုးကြယ္ဖို႔ ပင့္လာတာ။ ထိုင္းဘက္ကလည္း မညိႇလို႔ကေတာ့ ေျပးႏိုင္မွလြတ္မယ့္ သေဘာရွိတယ္။ ဒီလိုျဖစ္ရတာကလည္း အလြဲသံုးစားလုပ္တဲ႔ အခ်ိဳ႕ျမန္မာ ဘုန္းႀကီးေတြေၾကာင့္ျဖစ္တယ္” ဟု မဲေဆာက္ရွိ ျမန္မာဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းတေက်ာင္းမွ ဘုန္းေတာ္ႀကီး တပါးက မိန္႔ၾကားသည္။

စစ္ကိုင္းတိုင္းမွ ပန္းပုဆရာတဦးက “ပြဲစားေတြနဲ႔ေပါင္းၿပီးေတာ့ ျမန္မာျပည္အႏွံ႕လွည့္ၿပီး ဘုရားရွာတဲ့ အလုပ္ကိုလုပ္ခဲ႔တာ (၁၅) ႏွစ္ေလာက္ၾကာခဲ့တယ္။ ေငြလည္း အေတာ့္ကိုရခဲ႔ပါတယ္။ အိုးပိုင္အိမ္ပိုင္၊ ေထာ္လာဂ်ီနဲ႔ ဆိုင္ကယ္နဲ႔ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ကေလးႏွစ္ေယာက္နဲ႔ မိန္းမဟာ ေနထိုင္မေကာင္းျဖစ္ၿပီး တေယာက္ ၿပီးတေယာက္ေသဆံုးကုန္တယ္။ အရပ္ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ကို ဘုရားစူးတယ္လို႔ေျပာၾကတယ္။ အခု က်ေနာ္ တေယာက္တည္း မဲေဆာက္ၿမိဳ႕ကိုလာၿပီး ကိုယ္တတ္ထားတဲ့ ပန္းပုပညာေလးနဲ႔ ထိုင္းေရွးေဟာင္းဆိုင္မွာ ေရွးေဟာင္းပစၥည္းအက်ိဳးအပဲ့ေတြကို ျပန္ျပင္ျပန္ဆက္ေပးတဲ့ အလုပ္လုပ္ေနရတယ္။ က်ေနာ္ကေတာ့ ကိုယ္ေတြ႕ပဲ။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြအေန႔နဲ႔ေတာ့ ဒီအလုပ္ကို ေရွာင္ေစခ်င္တယ္။ ဒီငရဲက ေနာင္ဘ၀မဟုတ္ဘူး။ ခုဘ၀တင္ ခံေနရၿပီ” ဟု ေခတ္ၿပိဳင္သို႔ေျပာသည္။

ကရင္ျပည္နယ္ ဘားအံၿမိဳ႕နယ္မွ ေရွးေဟာင္းဘုရားကုန္ကူးသူတဦးက “ေရွးေဟာင္းဘုရား ဆင္းတုေတာ္ေတြေရာင္းၿပီး ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ဒီတသက္မဆင္းရဲေတာ့ဘူးလို႔ထင္ခဲ႔တယ္။ တိုက္နဲ႔ကား နဲ႔ျဖစ္လာတယ္။ ရန္ကုန္မွာလည္း အိမ္ေတြၿခံေတြ၀ယ္ထားတဲ႔ အဆင့္ထိျဖစ္လာတယ္။ ေရွးေဟာင္း ဘုရားေတြကို အနယ္နယ္အရပ္ရပ္မွာရွိတဲ့ ဘုရားရွာတဲ့လူေတြနဲ႔ ဆက္သြယ္ထားၿပီးလုပ္ခဲ့တယ္။ ဘယ္ေလာက္ထိ ရဖူးလဲဆိုရင္ ပုဂံ၊ အင္း၀၊ ကုန္းေဘာင္ေခတ္က ဘုရားေတြအထိ ရဖူးတယ္။ အဲဒီ ဘုရားေတြဆိုရင္ ျမန္မာေငြ က်ပ္သိန္းေထာင္ဂဏန္းအထိရဖူးတယ္။ ဒီေရွးေဟာင္းဘုရားေတြကို စစ္ေဆးႏိုင္ဖို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံေရွးေဟာင္းသုတသနဦးစီးဌာနက ပညာရွင္အခ်ိဳ႕ကိုေတာင္ အိပ္ထဲထည့္ႏိုင္ခဲ့တယ္။ သူတို႔ကလည္း ဘယ္ေခတ္ကဘုရား၊ ေအဒီဘယ္ေလာက္ကဘုရား၊ ဘယ္မွာသြန္းတဲ့ ဘုရားဆိုၿပီး ခုႏွစ္သကၠရာဇ္အတိအက်ေျပာႏိုင္တယ္။ သူတို႔ကိုလည္း ပစၥည္းစစ္ေပးတဲ႔အတြက္ တေခါက္ကို (၁၅) သိန္းကေန သိန္း (၂၀) အထိေပးရတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ ေရွးေဟာင္းပစၥည္းေတြ ကုန္တာ အစိုးရ၀န္ထမ္းေတြ ကိုယ္တိုင္ပါလို႔ျဖစ္ရတာပါ။ က်ေနာ္ဆိုရင္ အိမ္မီးေလာင္တယ္၊ ဘားအံနဲ႔ ရန္ကုန္ကိုေျပးဆြဲတဲ့ က်ေနာ့္ကားေတြ ကားေမွာက္ၿပီး ခရီးသည္ေတြ ေသလို႔ေလ်ာ္ရတယ္။ အမႈေတြ ျဖစ္တယ္၊ ေနာက္ဆံုး ေလ်ာ္စရာမရွိ ေပးစရာမရွိျဖစ္ၿပီး မိသားစုအားလံုး နယ္စပ္ကဒုကၡသည္စခန္းမွာပဲ ဒုကၡသည္အျဖစ္ လာေနရတယ္။ မေကာင္းမူျပဳတဲ့ ဒဏ္ေၾကာင့္ပဲလား၊ တိုက္ဆိုင္မႈပဲလားဆိုတာ ဘယ္လိုေျပာရမွန္းေတာင္ မသိေတာ့ဘူး” ဟုေျပာသည္။

ဘန္ေကာက္ေရာက္ ကရင္ျပည္နယ္ဒံုရင္းနယ္မွ လူငယ္တဦးက “က်ေနာ္တို႔ရြာက ေရွးေဟာင္းဘုရားေပ်ာက္သြားတာ (၅) ႏွစ္ေက်ာ္ၿပီ။ က်ေနာ္ထိုင္းကိုလာၿပီး ဘန္ေကာက္မွာ အလုပ္လုပ္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ရြာက ေရွးေဟာင္းဘုရားဆင္းတုေတာ္ကို ဘန္ေကာက္ ဆူကြန္ဗစ္လမ္းမွာရွိတဲ႔ ေရွးေဟာင္းပစၥည္း ဆိုင္ႀကီးမွာ ေရာင္းဖို႔ျပထားတာကိုေတြ႔ေတာ့ ရြာကလူႀကီးေတြကို ေျပာျပခဲ႔တယ္။ သူတို႔လံုး၀ စိတ္မ၀င္စားၾကဘူး။ က်ေနာ့္အေမေျပာတာကေတာ့ ရြာမွာ ဒီကိစၥ ဘယ္သူမွ မေျပာရဲဘူး၊ ရြာကေက်ာင္းထိုင္ ဘုန္းႀကီးနဲ႔ ဥကၠ႒ေပါင္းၿပီး နယ္စပ္ကို ခိုးထုတ္သြားတာျဖစ္တယ္တဲ့” ဟု ေျပာသည္။

ဤကိစၥမ်ားအတြက္ ျမန္မာအစိုးရအေနျဖင့္ သက္ဆိုင္ရာအိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံအစိုးရမ်ား၊ ယူနက္စကို ေခၚ ကုလသမဂၢ ပညာေရး၊ သိပံၸႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈအဖြဲ႔၊ အင္တာပို ေခၚ ႏိုင္ငံတကာရဲအဖြဲ႔တို႔ႏွင့္ ဆက္စပ္ေဆာင္ရြက္မႈ မရွိသေလာက္ျဖစ္ေနၿပီး တာ၀န္ရွိလံုၿခံဳေရးဘက္ဆိုင္ရာတို႔၏ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈမ်ားလည္း အႏွံ႔အျပား ျဖစ္ေနခ်ိန္တြင္ ျပည္တြင္းစီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရးအေနအထားမ်ားလည္း တိုးတက္မႈမရွိသေရြ႕ ငါ့၀မ္းပူဆာမေနသာသျဖင့္ ယခုလို သီလမေစာင့္ သားေကာင္ခ်နင္းအေျခအေနမွာ ကာလရွည္ တည္တံ့ေနဦးမည္ျဖစ္သည္။